1. ఆ దినములలో ఇశ్రాయేలీయులకు రాజు లేడు. మరియు ఇశ్రాయేలీయుల గోత్రములలో ఆ దినమువరకు దానీయులు స్వాస్థ్యము పొంది యుండలేదు గనుక ఆ కాలమున తాము నివసించుటకు తమకు స్వాస్థ్యము వెదకు కొనుటకై వారు బయలుదేరియుండిరి.

1. There was no king of Israel in those days. At that time the family of the Danites was looking for their own land to live in. For no land had been given to them yet among the families of Israel.

2. ఆ దేశసంచారము చేసి దానిని పరిశోధించుటకై దానీయులు తమ వంశస్థు లందరిలోనుండి పరాక్రమ వంతులైన అయిదుగురు మను ష్యులను జొర్యా నుండియు ఎష్తాయోలునుండియు పంపిమీరు వెళ్లి దేశమును పరిశోధించుడని వారితోచెప్పగా

2. So the people of Dan sent five men from all those in their family. They were men with strength of heart, from Zorah and Eshtaol, sent to look over the land. The people of Dan said to them, 'Go and look over the land.' And the men came to the house of Micah in the hill country of Ephraim. They stayed there.

3. వారు ఎఫ్రాయిమీయుల మన్యముననున్న మీకా యింటికి వచ్చి అక్కడ దిగిరి. వారు మీకా యింటియొద్ద నున్నప్పుడు, లేవీయుడైన ఆ ¸యౌవనుని స్వరమును పోల్చి ఆ వైపునకు తిరిగి అతనితో ఎవడు నిన్ను ఇక్కడికి రప్పించెను? ఈ చోటున నీవేమి చేయుచున్నావు? ఇక్కడ నీకేమి కలిగియున్నదని యడుగగా

3. When they were near the house of Micah, they heard the voice of the young man, the Levite. They knew who he was, and said to him, 'Who brought you here? What are you doing in this place? What do you have here?'

4. అతడు మీకా తనకు చేసిన విధముచెప్పిమీకా నాకు జీతమిచ్చు చున్నాడు, నేను అతనికి యాజకుడనై యున్నా నని వారితో చెప్పెను.

4. The Levite said to them, 'This is what Micah has done for me. He has hired me. I have become his religious leader.'

5. అప్పుడు వారుమేము చేయ బోవుపని శుభమగునో కాదో మేము తెలిసికొనునట్లు దయ చేసి దేవునియొద్ద విచారించుమని అతనితో అనగా

5. They said to him, 'We beg you to ask God if all will go well for us as we travel.'

6. ఆ యాజకుడు క్షేమముగా వెళ్లుడి, మీరు చేయబోవుపని యెహోవా దృష్టికి అనుకూలమని వారితో చెప్పెను.

6. The religious leader said to them, 'Go in peace. The way you are going is pleasing to the Lord.'

7. కాబట్టి ఆ అయిదుగురు మనుష్యులు వెళ్లి లాయిషునకు వచ్చి, దానిలోని జనము సీదోనీయులవలె సుఖముగాను నిర్భయముగాను నివసించుటయు, అధికారబలము పొందిన వాడెవడును లేకపోవుటయు, ఏమాత్రమైనను అవమాన పరచగలవాడెవడును ఆ దేశములో లేకపోవుటయు, వారు సీదోనీయులకు దూరస్థులై యే మనుష్యులతోను సాంగత్యము లేకుండుటయు చూచిరి.

7. Then the five men left and came to Laish. They saw how the people lived there, quiet and feeling safe, like the Sidonians. There was no ruler in the land who would put them to shame for anything. They were far from the Sidonians and had nothing to do with anyone.

8. వారు జొర్యా లోను ఎష్తాయోలులోను ఉండు తమ స్వజనులయొద్దకు రాగా వారుమీ తాత్పర్యమేమిటని యడిగిరి.

8. The five men returned to their brothers at Zorah and Eshtaol. Their brothers said to them, 'What do you have to say?'

9. అందుకు వారులెండి, వారిమీద పడుదము, ఆ దేశమును మేము చూచితివిు, అది బహు మంచిది, మీరు ఊరకనున్నా రేమి? ఆలస్యము చేయక బయలుదేరి ప్రవేశించి ఆ దేశమును స్వాధీనపరచుకొనుడి.

9. They answered, 'Get ready. Let us go up against them. For we have seen their land and it is very good. Will you sit and do nothing? Do not wait. Go into the land and take it.

10. జనులు నిర్భయముగా నున్నారు గనుక మీరు పోయి వారిమీద పడవచ్చును. ఆ దేశము నలుదిక్కుల విశాలమైనది, దేవుడు మీ చేతికి దాని నప్పగించును, భూమిలోనున్న పదార్థములలో ఏదియు అచ్చట కొదువలేదనిరి.

10. When you go in, you will come to people who feel very safe. They have much land, but God has given it to you. It will be a place where you will have all you need on earth.'

11. అప్పుడు జొర్యాలోను ఎష్తాయోలులోను ఉన్న దానీయులైన ఆరువందలమంది యుద్ధాయుధములు కట్టు కొని అక్కడనుండి బయలుదేరి యూదా దేశమందలి కిర్యత్యారీములో దిగిరి.

11. Then 600 men from the family of Dan, from Zorah and Eshtaol, went out ready for war.

12. అందుచేతను నేటివరకు ఆ స్థల మునకు దానీయులదండని పేరు. అది కిర్యత్యారీమునకు పడమట నున్నది.

12. They went to Kiriath-jearim in Judah and set up their tents. They called that place Mahaneh-dan to this day. It is west of Kiriath-jearim.

13. అక్కడనుండి వారు ఎఫ్రాయిమీ యుల మన్యప్రదేశమునకు పోయి మీకా యింటికి వచ్చిరి.

13. They went from there to the hill country of Ephraim and came to the house of Micah.

14. కాబట్టి లాయిషుదేశమును సంచరించుటకు పోయిన ఆ అయిదుగురు మను ష్యులు తమ సహోదరులను చూచిఈ యిండ్లలో ఏఫోదును గృహదేవతలును చెక్క బడిన ప్రతిమయు పోతవిగ్రహమును ఉన్నవని మీరెరుగుదురా? మీరేమి చేయవలెనో దాని యోచన చేయుడనగా

14. Then the five men who had gone to look over the country of Laish said to their brothers, 'Do you know that in these houses there are gods, a holy vest, and objects made to look like gods? So think about what you should do.'

15. వారు ఆతట్టు తిరిగి లేవీయుడైన ఆ ¸యౌవను డున్న మీకా యింటికి వచ్చి అతని కుశలప్రశ్నలడిగిరి.

15. They turned there and came to the house of the young man, the Levite, at the home of Micah. They asked him how he was getting along.

16. దానీయులైన ఆ ఆరువందలమంది తమ యుద్ధాయుధము లను కట్టుకొని

16. The 600 men of the sons of Dan who were ready for war were standing by the gate.

17. గవినివాకిట నిలుచుండగా, దేశమును సంచరించుటకు పోయిన ఆ అయిదుగురు మనుష్యులు లోపలచొచ్చి ఆ ప్రతిమను ఏఫోదును గృహదేవతలను పోతవిగ్రహమును పట్టుకొనిరి. అప్పుడు ఆ యాజకుడు యుద్ధాయుధములు కట్టుకొనిన ఆ ఆరువందల మంది మను ష్యులతోకూడ గవిని యెదుట వాకిట నిలిచియుండెను.

17. The five men who had gone to look over the land went in the house. They took the objects made to look like gods, the holy vest and the other gods. The religious leader stood by the gate with the 600 men who were ready for war.

18. వీరు మీకా యింటికిపోయి చెక్క బడిన ప్రతిమను ఏఫో దును గృహదేవతలను పోతవి గ్రహమును పట్టుకొనినప్పుడు ఆ యాజకుడుమీరేమి చేయుచున్నారని వారి నడుగగా

18. When the men went into Micah's house and took the objects made to look like gods, the holy vest and the other gods, the religious leader said to them, 'What are you doing?'

19. వారునీవు ఊర కుండుము, నీ చెయ్యి నీ నోటి మీద ఉంచుకొని మాతోకూడ వచ్చి మాకు తండ్రివిగాను యాజకుడవుగాను ఉండుము, ఒకని యింటివారికే యాజ కుడవై యుండుట నీకు మంచిదా, ఇశ్రాయేలీయులలో ఒక గోత్ర మునకును కుటుంబమునకును యాజకుడవైయుం డుట మంచిదా? అని యడిగిరి.

19. They said to him, 'Be quiet. Put your hand over your mouth and come with us. Be a father and a religious leader to us. Is it better for you to be a religious leader to the house of one man, or to a family in Israel?'

20. అప్పుడు ఆ యాజకుడు హృదయమున సంతోషించి ఆ ఏఫోదును గృహదేవతలను చెక్కబడిన ప్రతిమను పట్టుకొని ఆ జనుల మధ్య చేరెను.

20. The religious leader felt glad in his heart. He took the holy vest, the house gods and objects made to look like gods. And he went among the people.

21. అట్లు వారు తిరిగి చిన్నపిల్లలను పశువులను సామగ్రిని తమకు ముందుగా నడిపించుకొనిపోయిరి.

21. Then they turned and left. They put the little ones, the animals and their riches in front of them.

22. వారు మీకా యింటికి దూరమైనప్పుడు, మీకా పొరు గిండ్లవారు పోగై దానీయులను వెంటాడి కలిసికొని వారిని పిలువగా

22. They had gone a long way from the house of Micah. And the men who were in the houses near Micah's house gathered together and went after them. When they came to the sons of Dan,

23. వారు తమ ముఖములను త్రిప్పు కొనినీకేమి కావలెను? ఇట్లు గుంపుకూడ నేల? అని మీకాను అడిగిరి.

23. they called out to them. The sons of Dan turned around and said to Micah, 'What is wrong with you? Why have you gathered together?'

24. అందు కతడునేను చేయించిన నా దేవతలను నేను ప్రతిష్ఠించిన యాజకుని మీరు పట్టు కొని పోవుచున్నారే, యిక నా యొద్ద ఏమియున్నది? నీకేమి కావలెననుచున్నారే, అదే మన్నమాట అనగా

24. Micah said, 'You have taken away my gods which I made. And you go away with the religious leader. What do I have left? How can you say to me, 'What is wrong with you?' '

25. దానీయులునీ స్వరము మాలో నెవనికిని వినబడనీ యకుము, వారు ఆగ్రహపడి నీమీద పడుదురేమో, అప్పుడు నీవు నీ ప్రాణమును నీ యింటివారి ప్రాణమును పోగొట్టుకొందువని అతనితో చెప్పి

25. The sons of Dan said to him, 'Do not let your voice be heard among us. Or angry men will kill you and those of your house.'

26. తమ త్రోవను వెళ్లిరి. వారు తనకంటె బలవంతులని మీకా గ్రహించినవాడై తిరిగి తన యింటికి వెళ్లిపోయెను.

26. Then the sons of Dan went on their way. Micah saw that they were too strong for him. So he returned to his house.

27. మీకా చేసికొనినదానిని, అతని యొద్దనున్న యాజకునిని వారు పట్టుకొని, సుఖముగాను నిర్భయముగాను ఉన్న లాయిషు వారి మీదికి వచ్చి కత్తివాత వారిని హతముచేసి అగ్నిచేత ఆ పట్టణమును కాల్చివేసిరి.

27. The men of Dan took what Micah had made and the religious leader who had belonged to him. They came to Laish, to people who were quiet and felt safe. And they killed them with the sword. They burned the city with fire.

28. అది సీదోనుకు దూరమై నందునను, వారికి అన్యులతో సాంగత్యమేమియు లేనందు నను వారిలో ఎవడును తప్పించుకొనలేదు. అది బేత్రె హోబునకు సమీపమైన లోయలోనున్నది.

28. There was no one to take them away from their trouble, because it was far from Sidon and they had nothing to do with anyone. It was in the valley near Beth-rehob. The sons of Dan built the city again, and lived in it.

29. వారొక పట్టణమును కట్టుకొని అక్కడ నివసించిరి. ఇశ్రాయేలుకు పుట్టిన తమ తండ్రి యైన దానునుబట్టి ఆ పట్టణమునకు దాను అను పేరు పెట్టిరి. పూర్వము ఆ పట్టణమునకు లాయిషు అను పేరు.

29. They called the name of the city Dan, after the name of Dan their father who was born in Israel. The name of the city had been Laish before.

30. దానీయులు చెక్కబడిన ఆ ప్రతి మను నిలుపుకొనిరి. మోషే మనుమడును గెర్షోను కుమా రుడునైన యోనాతాననువాడును వాని కుమారులును ఆ దేశము చెరపట్టబడువరకు దానీయుల గోత్రమునకు యాజకులై యుండిరి.

30. The people of Dan set up for themselves the object made to look like a god. And Jonathan, the son of Gershom, the son of Manasseh, and his sons were religious leaders to the family of Dan until the day their land was taken.

31. దేవుని మందిరము షిలోహులోనున్న దినములన్నిటను వారు మీకా చేయించిన ప్రతిమను నిలుపుకొనియుండిరి.

31. They set up the false god that Micah had made, while the house of God was at Shiloh.