1. ఆ దినములలో ఇశ్రాయేలీయులకు రాజు లేడు. మరియు ఇశ్రాయేలీయుల గోత్రములలో ఆ దినమువరకు దానీయులు స్వాస్థ్యము పొంది యుండలేదు గనుక ఆ కాలమున తాము నివసించుటకు తమకు స్వాస్థ్యము వెదకు కొనుటకై వారు బయలుదేరియుండిరి.

1. In those days there was no king in Yisra'el: and in those days the tribe of the Dani sought them an inheritance to dwell in; for to that day their inheritance had not fallen to them among the tribes of Yisra'el.

2. ఆ దేశసంచారము చేసి దానిని పరిశోధించుటకై దానీయులు తమ వంశస్థు లందరిలోనుండి పరాక్రమ వంతులైన అయిదుగురు మను ష్యులను జొర్యా నుండియు ఎష్తాయోలునుండియు పంపిమీరు వెళ్లి దేశమును పరిశోధించుడని వారితోచెప్పగా

2. The children of Dan sent of their family five men from their whole number, men of valor, from Tzor`ah, and from Eshta'ol, to spy out the land, and to search it; and they said to them, Go, search the land. They came to the hill-country of Efrayim, to the house of Mikhah, and lodged there.

3. వారు ఎఫ్రాయిమీయుల మన్యముననున్న మీకా యింటికి వచ్చి అక్కడ దిగిరి. వారు మీకా యింటియొద్ద నున్నప్పుడు, లేవీయుడైన ఆ ¸యౌవనుని స్వరమును పోల్చి ఆ వైపునకు తిరిగి అతనితో ఎవడు నిన్ను ఇక్కడికి రప్పించెను? ఈ చోటున నీవేమి చేయుచున్నావు? ఇక్కడ నీకేమి కలిగియున్నదని యడుగగా

3. When they were by the house of Mikhah, they knew the voice of the young man the Levite; and they turned aside there, and said to him, Who brought you here? and what do you in this place? and what have you here?

4. అతడు మీకా తనకు చేసిన విధముచెప్పిమీకా నాకు జీతమిచ్చు చున్నాడు, నేను అతనికి యాజకుడనై యున్నా నని వారితో చెప్పెను.

4. He said to them, Thus and thus has Mikhah dealt with me, and he has hired me, and I am become his Kohen.

5. అప్పుడు వారుమేము చేయ బోవుపని శుభమగునో కాదో మేము తెలిసికొనునట్లు దయ చేసి దేవునియొద్ద విచారించుమని అతనితో అనగా

5. They said to him, Ask counsel, we pray you, of God, that we may know whether our way which we go shall be prosperous.

6. ఆ యాజకుడు క్షేమముగా వెళ్లుడి, మీరు చేయబోవుపని యెహోవా దృష్టికి అనుకూలమని వారితో చెప్పెను.

6. The Kohen said to them, Go in shalom: before the LORD is your way wherein you go.

7. కాబట్టి ఆ అయిదుగురు మనుష్యులు వెళ్లి లాయిషునకు వచ్చి, దానిలోని జనము సీదోనీయులవలె సుఖముగాను నిర్భయముగాను నివసించుటయు, అధికారబలము పొందిన వాడెవడును లేకపోవుటయు, ఏమాత్రమైనను అవమాన పరచగలవాడెవడును ఆ దేశములో లేకపోవుటయు, వారు సీదోనీయులకు దూరస్థులై యే మనుష్యులతోను సాంగత్యము లేకుండుటయు చూచిరి.

7. Then the five men departed, and came to Layish, and saw the people who were therein, how they lived in security, after the manner of the Tzidonim, quiet and secure; for there was none in the land, possessing authority, that might put them to shame in anything, and they were far from the Tzidonim, and had no dealings with any man.

8. వారు జొర్యా లోను ఎష్తాయోలులోను ఉండు తమ స్వజనులయొద్దకు రాగా వారుమీ తాత్పర్యమేమిటని యడిగిరి.

8. They came to their brothers to Tzor`ah and Eshta'ol: and their brothers said to them, What say you?

9. అందుకు వారులెండి, వారిమీద పడుదము, ఆ దేశమును మేము చూచితివిు, అది బహు మంచిది, మీరు ఊరకనున్నా రేమి? ఆలస్యము చేయక బయలుదేరి ప్రవేశించి ఆ దేశమును స్వాధీనపరచుకొనుడి.

9. They said, Arise, and let us go up against them; for we have seen the land, and, behold, it is very good: and are you still? don't be slothful to go and to enter in to possess the land.

10. జనులు నిర్భయముగా నున్నారు గనుక మీరు పోయి వారిమీద పడవచ్చును. ఆ దేశము నలుదిక్కుల విశాలమైనది, దేవుడు మీ చేతికి దాని నప్పగించును, భూమిలోనున్న పదార్థములలో ఏదియు అచ్చట కొదువలేదనిరి.

10. When you go, you shall come to a people secure, and the land is large; for God has given it into your hand, a place where there is no want of anything that is in the eretz.

11. అప్పుడు జొర్యాలోను ఎష్తాయోలులోను ఉన్న దానీయులైన ఆరువందలమంది యుద్ధాయుధములు కట్టు కొని అక్కడనుండి బయలుదేరి యూదా దేశమందలి కిర్యత్యారీములో దిగిరి.

11. There set forth from there of the family of the Dani, out of Tzor`ah and out of Eshta'ol, six hundred men girt with weapons of war.

12. అందుచేతను నేటివరకు ఆ స్థల మునకు దానీయులదండని పేరు. అది కిర్యత్యారీమునకు పడమట నున్నది.

12. They went up, and encamped in Kiryat-Ye`arim, in Yehudah: therefore they called that place Machane-Dan, to this day; behold, it is behind Kiryat-Ye`arim.

13. అక్కడనుండి వారు ఎఫ్రాయిమీ యుల మన్యప్రదేశమునకు పోయి మీకా యింటికి వచ్చిరి.

13. They passed there to the hill-country of Efrayim, and came to the house of Mikhah.

14. కాబట్టి లాయిషుదేశమును సంచరించుటకు పోయిన ఆ అయిదుగురు మను ష్యులు తమ సహోదరులను చూచిఈ యిండ్లలో ఏఫోదును గృహదేవతలును చెక్క బడిన ప్రతిమయు పోతవిగ్రహమును ఉన్నవని మీరెరుగుదురా? మీరేమి చేయవలెనో దాని యోచన చేయుడనగా

14. Then the five men who went to spy out the country of Layish answered, and said to their brothers, Do you know that there is in these houses an efod, and terafim, and an engraved image, and a molten image? now therefore consider what you have to do.

15. వారు ఆతట్టు తిరిగి లేవీయుడైన ఆ ¸యౌవను డున్న మీకా యింటికి వచ్చి అతని కుశలప్రశ్నలడిగిరి.

15. They turned aside there, and came to the house of the young man the Levite, even to the house of Mikhah, and asked him of his welfare.

16. దానీయులైన ఆ ఆరువందలమంది తమ యుద్ధాయుధము లను కట్టుకొని

16. The six hundred men girt with their weapons of war, who were of the children of Dan, stood by the entrance of the gate.

17. గవినివాకిట నిలుచుండగా, దేశమును సంచరించుటకు పోయిన ఆ అయిదుగురు మనుష్యులు లోపలచొచ్చి ఆ ప్రతిమను ఏఫోదును గృహదేవతలను పోతవిగ్రహమును పట్టుకొనిరి. అప్పుడు ఆ యాజకుడు యుద్ధాయుధములు కట్టుకొనిన ఆ ఆరువందల మంది మను ష్యులతోకూడ గవిని యెదుట వాకిట నిలిచియుండెను.

17. The five men who went to spy out the land went up, and came in there, and took the engraved image, and the efod, and the terafim, and the molten image: and the Kohen stood by the entrance of the gate with the six hundred men girt with weapons of war.

18. వీరు మీకా యింటికిపోయి చెక్క బడిన ప్రతిమను ఏఫో దును గృహదేవతలను పోతవి గ్రహమును పట్టుకొనినప్పుడు ఆ యాజకుడుమీరేమి చేయుచున్నారని వారి నడుగగా

18. When these went into Mikhah's house, and fetched the engraved image, the efod, and the terafim, and the molten image, the Kohen said to them, What do you?

19. వారునీవు ఊర కుండుము, నీ చెయ్యి నీ నోటి మీద ఉంచుకొని మాతోకూడ వచ్చి మాకు తండ్రివిగాను యాజకుడవుగాను ఉండుము, ఒకని యింటివారికే యాజ కుడవై యుండుట నీకు మంచిదా, ఇశ్రాయేలీయులలో ఒక గోత్ర మునకును కుటుంబమునకును యాజకుడవైయుం డుట మంచిదా? అని యడిగిరి.

19. They said to him, Hold your shalom, lay your hand on your mouth, and go with us, and be to us a father and a Kohen: is it better for you to be Kohen to the house of one man, or to be Kohen to a tribe and a family in Yisra'el?

20. అప్పుడు ఆ యాజకుడు హృదయమున సంతోషించి ఆ ఏఫోదును గృహదేవతలను చెక్కబడిన ప్రతిమను పట్టుకొని ఆ జనుల మధ్య చేరెను.

20. The Kohen's heart was glad, and he took the efod, and the terafim, and the engraved image, and went in the midst of the people.

21. అట్లు వారు తిరిగి చిన్నపిల్లలను పశువులను సామగ్రిని తమకు ముందుగా నడిపించుకొనిపోయిరి.

21. So they turned and departed, and put the little ones and the cattle and the goods before them.

22. వారు మీకా యింటికి దూరమైనప్పుడు, మీకా పొరు గిండ్లవారు పోగై దానీయులను వెంటాడి కలిసికొని వారిని పిలువగా

22. When they were a good way from the house of Mikhah, the men who were in the houses near to Mikhah's house were gathered together, and overtook the children of Dan.

23. వారు తమ ముఖములను త్రిప్పు కొనినీకేమి కావలెను? ఇట్లు గుంపుకూడ నేల? అని మీకాను అడిగిరి.

23. They cried to the children of Dan. They turned their faces, and said to Mikhah, What ails you, that you come with such a company?

24. అందు కతడునేను చేయించిన నా దేవతలను నేను ప్రతిష్ఠించిన యాజకుని మీరు పట్టు కొని పోవుచున్నారే, యిక నా యొద్ద ఏమియున్నది? నీకేమి కావలెననుచున్నారే, అదే మన్నమాట అనగా

24. He said, you have taken away my gods which I made, and the Kohen, and are gone away, and what have I more? and how then say you to me, What ails you?

25. దానీయులునీ స్వరము మాలో నెవనికిని వినబడనీ యకుము, వారు ఆగ్రహపడి నీమీద పడుదురేమో, అప్పుడు నీవు నీ ప్రాణమును నీ యింటివారి ప్రాణమును పోగొట్టుకొందువని అతనితో చెప్పి

25. The children of Dan said to him, 'Don't let your voice be heard among us, lest angry fellows fall on you, and you lose your life, with the lives of your household.'

26. తమ త్రోవను వెళ్లిరి. వారు తనకంటె బలవంతులని మీకా గ్రహించినవాడై తిరిగి తన యింటికి వెళ్లిపోయెను.

26. The children of Dan went their way: and when Mikhah saw that they were too strong for him, he turned and went back to his house.

27. మీకా చేసికొనినదానిని, అతని యొద్దనున్న యాజకునిని వారు పట్టుకొని, సుఖముగాను నిర్భయముగాను ఉన్న లాయిషు వారి మీదికి వచ్చి కత్తివాత వారిని హతముచేసి అగ్నిచేత ఆ పట్టణమును కాల్చివేసిరి.

27. They took that which Mikhah had made, and the Kohen whom he had, and came to Layish, to a people quiet and secure, and struck them with the edge of the sword; and they burnt the city with fire.

28. అది సీదోనుకు దూరమై నందునను, వారికి అన్యులతో సాంగత్యమేమియు లేనందు నను వారిలో ఎవడును తప్పించుకొనలేదు. అది బేత్రె హోబునకు సమీపమైన లోయలోనున్నది.

28. There was no deliverer, because it was far from Tzidon, and they had no dealings with any man; and it was in the valley that lies by Beit-Rechov. They built the city, and lived therein.

29. వారొక పట్టణమును కట్టుకొని అక్కడ నివసించిరి. ఇశ్రాయేలుకు పుట్టిన తమ తండ్రి యైన దానునుబట్టి ఆ పట్టణమునకు దాను అను పేరు పెట్టిరి. పూర్వము ఆ పట్టణమునకు లాయిషు అను పేరు.

29. They called the name of the city Dan, after the name of Dan their father, who was born to Yisra'el: however the name of the city was Layish at the first.

30. దానీయులు చెక్కబడిన ఆ ప్రతి మను నిలుపుకొనిరి. మోషే మనుమడును గెర్షోను కుమా రుడునైన యోనాతాననువాడును వాని కుమారులును ఆ దేశము చెరపట్టబడువరకు దానీయుల గోత్రమునకు యాజకులై యుండిరి.

30. The children of Dan set up for themselves the engraved image: and Yonatan, the son of Gershom, the son of Moshe, he and his sons were Kohanim to the tribe of the Dani until the day of the captivity of the land.

31. దేవుని మందిరము షిలోహులోనున్న దినములన్నిటను వారు మీకా చేయించిన ప్రతిమను నిలుపుకొనియుండిరి.

31. So they set them up Mikhah's engraved image which he made, all the time that the house of God was in Shiloh.