1. సమూయేలు మృతినొందగా ఇశ్రాయేలీయులందరు కూడుకొని అతడు చనిపోయెనని ప్రలాపించుచు, రామా లోనున్న అతని ఇంటి నివేశనములో అతని సమాధిచేసిన తరువాత దావీదు లేచి పారాను అరణ్యమునకు వెళ్ళెను.

1. And Samuel dyed, and all Israel gathered them selues together, mourned for him, & buried him in his house at Ramath. As for Dauid, he rose, and wente downe into the wyldernesse of Paran.

2. కర్మెలులోని మాయోనునందు ఆస్తిగలవాడొకడు కాపురముండెను. అతడు బహు భాగ్యవంతుడు, అతనికి మూడువేల గొఱ్ఱెలును వెయ్యి మేకలును ఉండెను. అతడుకర్మెలులో తన గొఱ్ఱెల బొచ్చు కత్తిరించుటకై పోయి యుండెను.

2. And there was a man at Maon, and his possession at Carmel, and the man was of greate power, and had thre thousande shepe, and a thousande goates. And it fortuned that he clypped his shepe at Carmel,

3. అతని పేరు నాబాలు, అతని భార్య పేరు అబీగయీలు. ఈ స్త్రీ సుబుద్ధిగలదై రూపసియైయుండెను. అయితే చర్యలనుబట్టి చూడగా నాబాలు మోటువాడును దుర్మార్గుడునై యుండెను. అతడు కాలేబు సంతతి వాడు.

3. and his name was Nabal, but his wyues name was Abigail, and she was a woman of good vnderstondinge, & bewtyfull of face. But the man was harde, and wicked in his doynges, and was one of Caleb.

4. నాబాలు గొఱ్ఱెలబొచ్చు కత్తెర వేయించుచున్నాడని అరణ్యమందున్న దావీదు విని

4. Now whan Dauid herde in the wyldernes yt Nabal clypped his shepe,

5. తన పని వారిలో పదిమందిని పిలిచి వారితో ఇట్లనెనుమీరు కర్మెలునకు నాబాలు నొద్దకు పోయి, నా పేరు చెప్పి కుశల ప్రశ్నలడిగి

5. he sent out ten yonge men, & saide vnto them: Go vp vnto Carmel, & whan ye come to Nabal, salute him frendly on my behalfe,

6. ఆ భాగ్యవంతునితోనీకును నీ యింటికిని నీకు కలిగిన అంతటికిని క్షేమమవునుగాక అని పలికి యీ వర్తమానము తెలియజెప్పవలెను.

6. & saye: Good lucke, peace be wt the & thine house, & with all yt thou hast.

7. నీ యొద్ద గొఱ్ఱెలబొచ్చు కత్తిరించు వారున్నారను సంగతి నాకు వినబడెను; నీ గొఱ్ఱెకాపరులు మా దగ్గరనుండగా మేము వారికి ఏ కీడునుచేసి యుండలేదు; వారు కర్మెలులో నున్నంతకాలము వారేదియు పోగొట్టుకొనలేదు;

7. haue herde saye that thou hast shepe clyppers. Now yi shepherdes whom thou hast, haue bene with vs, we haue done them no dishonoure, and they wated nothinge of their nombre, as longe as they were at Carmel:

8. నీ పని వారిని నీవు అడిగినయెడల వారాలాగు చెప్పుదురు. కాబట్టి నా పనివారికి దయ చూపుము. శుభదినమున మేము వచ్చితివిు గదా; నీ కిష్టము వచ్చినట్టు నీ దాసులకును నీ కుమారుడైన దావీదునకును ఇమ్ము.

8. Axe thy yonge men, they shal tell the, and let thy yonge men fynde fauoure in yi sighte: for we are come in a good daye, geue thy seruauntes & thy sonne Dauid what thy hande fyndeth.

9. దావీదు పనివారు వచ్చి అతని పేరు చెప్పి ఆ మాటలన్నిటిని నాబాలునకు తెలియజేసి కూర్చుండగా

9. And wha Dauids yonge men came, and spake all these wordes on Dauids behalfe vnto Nabal, they lefte of.

10. నాబాలు - దావీదు ఎవడు? యెష్షయి కుమారుడెవడు? తమ యజ మానులను విడిచి పారిపోయిన దాసులు ఇప్పుడు అనేకు లున్నారు.

10. But Nabal answered Dauids seruauntes, & sayde: What is he yt Dauid? & who is the sonne of Isai? There are many seruauntes now yt runne awaye from their masters.

11. నేను సంపాదించుకొనిన అన్నపానము లను, నా గొఱ్ఱెలబొచ్చు కత్తిరించువారికొరకు నేను వధించిన పశుమాంసమును తీసి, నేను బొత్తిగా ఎరుగని వారి కిత్తునా? అని దావీదు దాసులతో చెప్పగా

11. Shulde I take my bred, water and flesh, that I haue slayne for my clyppers, & geue it vnto me whom I knowe not whence they are?

12. దావీదు పనివారు వెనుకకు తిరిగి దోవపట్టుకొని పోయి అతనికి ఈ మాటలన్నియు తెలియజేసిరి.

12. The Dauids yonge me turned their waye agayne. And whan they came agayne vnto him, they tolde him all these wordes.

13. అంతట దావీదు వారితోమీరందరు మీ కత్తులను ధరించుకొను డనగా వారు కత్తులు ధరించుకొనిరి, దావీదు కూడను కత్తి ఒకటి ధరించెను. దావీదు వెనుక దాదాపు నాలుగు వందలమంది బయలుదేరగా రెండువందల మంది సామాను దగ్గర నిలిచిరి.

13. The sayde Dauid vnto his men: Euery man gyrde his swerde aboute him. And euery one gyrde his swerde aboute him. And Dauid gyrde his swerde aboute him also, and there wete vp after him vpon a foure hundreth men, but two hundreth remayned wt the stuffe.

14. పనివాడు ఒకడు నాబాలు భార్యయైన అబీగయీలుతో ఇట్లనెను అమ్మా, దావీదు అరణ్యములో నుండి, మన యజమానుని కుశల ప్రశ్నలడుగుటకై దూతలను పంపించగా అతడు వారితో కఠినముగా మాట లాడెను.

14. Neuertheles Abigail Nabals wife tolde one of hir yonge men, and sayde: Beholde, Dauid sent messaungers out of the wyldernes to blesse oure lorde, Notwithstondinge he was fearce vpo them,

15. అయితే ఆ మనుష్యులు మాకెంతో ఉపకారము చేసియున్నారు మేము పొలములో వారి మధ్యను సంచరించుచున్నంత సేపు అపాయము గాని నష్టముగాని మాకు సంభవింపనేలేదు.

15. and yet haue they bene very profitable men vnto vs, and haue done vs no dishonoure, and we wanted none of the nombre as loge as we walked with them, whan we were in the felde:

16. మేము గొఱ్ఱెలను కాయు చున్నంతసేపు వారు రాత్రింబగళ్లు మాచుట్టు ప్రాకారముగా ఉండిరి.

16. but they haue bene oure wall daye and nighte, as longe as we kepte the shepe by them.

17. అయితే మా యజమానునికిని అతని ఇంటి వారికందరికిని వారు కీడుచేయ నిశ్చయించి యున్నారు గనుక ఇప్పుడు నీవు చేయవలసినదానిని బహు జాగ్రత్తగా ఆలోచించుము. మన యజమానుడు బహు పనికి మాలినవాడు, ఎవనిని తనతో మాటలాడ నీయడు అనెను.

17. Take hede now therfore, and loke well what thou doest, for there is surely a mysfortune at hande agaynst oure lorde, & agaynst all his house. And he is a man of Belial, to whom no man darre saye eny thinge.

18. అందుకు అబీగయీలు నాబాలుతో ఏమియు చెప్పక త్వరపడి రెండువందల రొట్టెలను, రెండు ద్రాక్షారసపు తిత్తులను, వండిన అయిదు గొఱ్ఱెల మాంస మును, అయిదు మానికల వేచిన ధాన్యమును, నూరు ద్రాక్షగెలలను, రెండువందల అంజూరపు అడలను గార్ద భములమీద వేయించి

18. Then Abigail made haist, and toke two hundred loaues of bred, and two botels of wyne, and fyue shepe ready dighte, and fyue measures of firmentye, and an hundreth frayles of rasens, and two hundreth frayles of fygges, & layed them vpo asses,

19. మీరు నాకంటె ముందుగా పోవుడి, నేను మీ వెనుకనుండి వచ్చెదనని తన పనివారికి ఆజ్ఞనిచ్చి

19. and sayde to hir yonge men: Go ye youre waye before me, beholde, I wyl come after. And she tolde Nabal hir housbade nothinge therof.

20. గార్దభముమీద ఎక్కి పర్వతపు లోయలోనికి వచ్చుచుండగా, దావీదును అతని జనులును ఆమెకు ఎదురుపడిరి, ఆమె వారిని కలిసి కొనెను.

20. And as she rode vpo the asse, and wente downe in the shadowe of ye hill, beholde, Dauid & his me met hir downe, so that she came vpon them.

21. అంతకుమునుపు దావీదునాబాలునకు కలిగిన దాని అంతటిలో ఏదియు పోకుండ ఈ అరణ్యములో అతని ఆస్తి అంతయు నేను వ్యర్థముగా కాయుచు వచ్చితిని; ఉపకారమునకు నాకు అపకారము చేసియున్నాడే

21. But Dauid sayde: Wel, all that this man had in ye wyldernes, haue I kepte for naughte, so that there wanted nothinge of all that he had, and he rewardeth me euell for good.

22. అని అనుకొని అతనికున్న వారిలో ఒక మగపిల్లవానినైనను తెల్లవారునప్పటికి నేనుండనియ్యను; లేదా దేవుడు మరి గొప్ప అపాయము దావీదు శత్రువులకు కలుగ జేయునుగాక అని ప్రమాణము చేసియుండెను.

22. God do this and yet more vnto the enemies of Dauid, yf vntyll tomorow in the mornynge I leaue this man (of all that he hath) so moch as one that maketh water agaynst ye wall.

23. అబీగయీలు దావీదును కనుగొని, గార్దభముమీదనుండి త్వరగా దిగి దావీదునకు సాష్టాంగ నమస్కారముచేసి అతని పాదములు పట్టుకొని ఇట్లనెను

23. Now whan Abigail sawe Dauid, she lighte downe from the asse in all the haist, and fell vpo hir face before Dauid, and worshiped him to the grounde,

24. నా యేలినవాడా, యీ దోషము నాదని యెంచుము; నీ దాసురాలనైన నన్ను మాటలాడ నిమ్ము, నీ దాసురాలనైన నేను చెప్పుమాటలను ఆలకించుము;

24. and fell at his fete, and sayde: Oh my lorde, let this trespace be myne, and let thy handmayde speake before thine eares, and heare the wordes of thy handmayden:

25. నా యేలిన వాడా, దుష్టుడైన యీ నాబాలును లక్ష్యపెట్టవద్దు, అతని పేరు అతని గుణములను సూచించుచున్నది, అతని పేరు నాబాలు, మోటుతనము అతని గుణము; నా యేలినవాడు పంపించిన పనివారు నాకు కనబడలేదు.

25. Let not my lorde set his hert agaynst this Nabal the man of Belial, for he is a foole, acordinge as his name is called: his name is foole, and foolishnes is with him. As for me thy handmayde, I sawe not my lordes yonge men, whom thou dyddest sende.

26. నా యేలినవాడా, యెహోవా జీవముతోడు నీ జీవముతోడు ప్రాణహాని చేయకుండ యెహోవా నిన్ను ఆపియున్నాడు. నీ చెయ్యి నిన్ను సంరక్షించెనన్నమాట నిజమని యెహోవా జీవముతోడు నీ జీవముతోడు అని ప్రమాణము చేయు చున్నాను. నీ శత్రువులును నా యేలినవాడవైన నీకు కీడు చేయనుద్దేశించు వారును నాబాలువలె ఉందురు గాక.

26. But now my lorde, as truly as the LORDE lyueth, and as truly as thy soule lyueth, the LORDE hath kepte the backe, yt thou shuldest not come agaynst bloude, and he hath delyuered thine hande. Thine enemyes be now as Nabal, and so be they that wolde my lorde euell.

27. అయితే నేను నా యేలినవాడవగు నీయొద్దకు తెచ్చిన యీ కానుకను నా యేలినవాడవగు నిన్ను వెంబడించు పనివారికి ఇప్పించి

27. Here is ye blessynge, yt thy handmayde hath brought my lorde, take it, and geue it vnto the yonge men, that walke vnder my lorde.

28. నీ దాసురాలనైన నా తప్పు క్షమించుము. నా యేలినవాడవగు నీవు యెహోవా యుద్ధములను చేయుచున్నావు గనుక నా యేలిన వాడ వగు నీకు ఆయన శాశ్వతమైన సంతతి నిచ్చును. నీవు బ్రదుకు దినములన్నిటను నీకు అపాయము కలుగ కుండును.

28. For a sure house shal ye LORDE make my lorde, which fighteth the fighte of the LORDE, and no euell shall be founde in the all thy life longe.

29. నిన్ను హింసించుటకైనను నీ ప్రాణము తీయుటకైనను ఎవడైన ఉద్దేశించినయెడల, నా యేలిన వాడవగు నీ ప్రాణము నీ దేవుడైన యెహోవాయొద్ద నున్న జీవపుమూటలో కట్టబడును; ఒకడు వడిసెలతో రాయి విసరినట్లు ఆయన నీ శత్రువుల ప్రాణములను విసరివేయును.

29. And yf eny man ryse vp to persecute ye, and to laye wayte for thy soule, then shal the soule of my lorde be bounde in the bundell of ye lyuynge, euen with the LORDE thy God. But ye soule of thine enemies shalbe turned backe wt the slynge.

30. యెహోవా నా యేలినవాడవగు నిన్ను గూర్చి సెలవిచ్చిన మేలంతటిని నీకు చేసి నిన్ను ఇశ్రా యేలీయులమీద అధిపతినిగా నిర్ణయించిన తరువాత

30. Whan the LORDE therfore doth all this good for my lorde (which he hath promysed the) and commaundeth ye to be his Duke ouer Israel,

31. నా యేలినవాడవగు నీవు రక్తమును నిష్కారణముగాచిందించినందుకేగాని, నా యేలినవాడవగు నీవు పగతీర్చు కొని నందుకేగాని, మనోవిచారమైనను దుఃఖమైనను నా యేలినవాడవగు నీకు ఎంత మాత్రమును కలుగక పోవును గాక, యెహోవా నా యేలినవాడవగు నీకు మేలు చేసిన తరువాత నీవు నీ దాసురాలనగు నన్ను జ్ఞాపకము చేసికొనుము అనెను.

31. then shal it be no stomblinge blocke ner occasiion of fallynge vnto my lordes hert, that thou hast not shed bloude without a cause, and auenged thy selfe, then shal ye LORDE do good vnto my lorde, and thou shalt thynke vpon thy handmayden.

32. అందుకు దావీదునాకు ఎదురు పడుటకై నిన్ను పంపిన ఇశ్రాయేలీయుల దేవుడైన యెహోవాకు స్తోత్రము కలుగును గాక.

32. Then saide Dauid vnto Abigail: Blessed be the LORDE God of Israel, which hath sent the to mete me this daye:

33. నేను పగ తీర్చుకొనకుండను ఈ దినమున ప్రాణము తీయకుండను నన్ను ఆపినందుకై నీవు ఆశీర్వాదము నొందుదువు గాక. నీవు చూపిన బుద్ధి విషయమై నీకు ఆశీర్వాదము కలుగును గాక.

33. and blessed be thy speach, and blessed be thou, which hast kepte me backe this daye, that I am not come agaynst bloude, to auenge me with myne awne hande.

34. నీవు త్వరపడి నన్ను ఎదుర్కొనక పోయిన యెడల, నీకు హానిచేయకుండ నన్ను ఆటంకపరచిన ఇశ్రా యేలీయుల దేవుడైన యెహోవా జీవముతోడు తెల్లవారు లోగా నాబాలునకు మగవాడొకడును విడువబడడన్న మాట నిశ్చయము అని చెప్పి

34. Verely (as truly as the LORDE the God of Israel lyueth, which hath hyndred me that I shulde do the no euell.) Yf thou haddest not met me in all the haist, Nabal shulde not haue had lefte him vntyll ye lighte mornynge, so moch as one that maketh water agaynst the wall.

35. తనయొద్దకు ఆమె తెచ్చిన వాటిని ఆమెచేత తీసికొనినీ మాటలు నేను ఆలకించి నీ మనవి నంగీకరించితిని, సమాధానముగా నీ యింటికి పొమ్మని ఆమెతో చెప్పెను.

35. So Dauid toke of hir hade what she had broughte him, and sayde vnto her: Go vp in peace vnto yi house: beholde, I haue herkened vnto yi voyce, and accepted thy personne.

36. అబీగయీలు తిరిగి నాబాలునొద్దకు రాగా, రాజులు విందుచేసినట్లు అతడు ఇంటిలో విందుచేసి, త్రాగుచు బహు సంతోషించుచు మత్తుగానుండెను గనుక తెల్లవారువరకు ఆమె అతనితో కొద్ది గొప్ప మరేమియు చెప్పక ఊరకుండెను.

36. But whan Abigail came to Nabal, beholde, he had prepared a feast in his house like a kynges feast, and his hert was mery, for he was very dronken. And she tolde him nothinge, nether small ner greate vntyll ye cleare mornynge.

37. ఉదయ మున నాబాలునకు మత్తు తగ్గియున్నప్పుడు అతని భార్య అతనితో ఆ సంగతులను తెలియజెప్పగా భయముచేత అతని గుండెపగిలెను, అతడు రాతివలె బిగిసికొనిపోయెను.

37. But whan it was daye, & the wyne was come from Nabal, his wife tolde him these thinges. Then was his hert deed in his body, so that he became euen as a stone:

38. పది దినములైన తరువాత యెహోవా నాబాలును మొత్తగా అతడు చనిపోయెను.

38. and ouer ten dayes the LORDE smote him, so yt he dyed.

39. నాబాలు చనిపోయెనని దావీదు వినియెహోవా నాబాలు చేసిన కీడును అతని తలమీదికి రప్పించెను గనుక తన దాసుడనైన నేను కీడు చేయకుండ నన్ను కాపాడి, నాబాలువలన నేను పొందిన అవమానమును తీర్చిన యెహోవాకు స్తోత్రము కలుగును గాక అనెను. తరువాత దావీదు అబీగయీలును పెండ్లి చేసికొనవలెనని ఆమెతో మాటలాడ తగినవారిని పంపెను.

39. Whan Dauid herde that Nabal was deed, he sayde: Blessed be ye LORDE which hath auenged my rebuke on Nabal, and preserued his seruaunt from euell. And the LORDE hath rewarded Nabal that euell vpon his heade. And Dauid sent, and caused to talke with Abigail, yt he mighte take her to wife.

40. దావీదు సేవకులు కర్మెలులోనున్న అబీగయీలు నొద్దకు వచ్చిదావీదు మమ్మును పిలిచి నిన్ను పెండ్లిచేసికొనుటకై తోడుకొనిరండని పంపెననగా

40. And whan Dauids seruauntes came to Abigail vnto Carmel, they spake vnto her, and saide: Dauid hath sent vs vnto the, that he maye take ye to wife.

41. ఆమె లేచి సాగిలపడినా యేలినవాని చిత్తము; నా యేలినవాని సేవకుల కాళ్లు కడుగుటకు నా యేలినవాని దాసురాలనగు నేను సిద్ధముగా నున్నానని చెప్పి

41. She rose vp, and worshipped vpon hir face vnto the earth, and sayde: beholde, here is thy handmayde, that she maie do seruyce vnto the seruauntes of my lorde,

42. త్వరగా లేచి గార్దభముమీద ఎక్కితన వెనుక నడచుచున్న అయిదుగురు పనికత్తెలతో కూడ దావీదు పంపిన దూతలవెంబడి రాగా దావీదు ఆమెను పెండ్లి చేసికొనెను.

42. and to wasshe their fete. And Abigail made haist, and gat her vp, and rode vpo an asse, and fyue maydens that were vnder her, and wente after Dauids messaungers, and became his wife.

43. మరియు దావీదు యెజ్రెయేలు స్త్రీ యైన అహీనోయమును పెండ్లి చేసికొనియుండెను; వారిద్దరు అతనికి భార్యలుగా ఉండిరి.

43. Dauid toke Ahinoam of Iesrael also, and they both became his wyues.

44. సౌలు తన కుమార్తె యైన మీకాలు అను దావీదు భార్యను పల్తీయేలను గల్లీమువాడైన లాయీషు కుమారునికి ఇచ్చి యుండెను.

44. But Saul gaue Michol his doughter the wife of Dauid vnto Phalti ye sonne of Lais of Gallim.