1. యెరుబ్బయలు కుమారుడైన అబీమెలెకు షెకెములో నున్న తన తల్లి సహోదరులయొద్దకుపోయి వారి తోను తన తల్లి పితరుల కుటుంబికులందరితోను

1. Avimelekh the son of Yeruba'al went to Sh'khem, to his mother's brothers, and spoke with them and with the whole clan of his maternal grandfather. He said,

2. మీరు దయచేసి షెకెము యజమానులందరు వినునట్లు వారితో మాటలాడి మీకేది మంచిది? యెరుబ్బయలుయొక్క కుమారులైన డెబ్బదిమంది మనుష్యులందరు మిమ్మును ఏలుటమంచిదా? ఒక్క మనుష్యుడు మిమ్మును ఏలుటమంచిదా? నేను మీ రక్తసంబంధినని జ్ఞాపకముచేసికొనుడి అని పలుకుడనెను.

2. Please ask all the men of Sh'khem, 'Which is better for you- that all seventy sons of Yeruba'al rule over you, or that one person rule over you? And remember that I am your blood relative.''

3. అతని తల్లి సహోదరులు అతనిగూర్చి షెకెము యజమా నులు వినునట్లు ఆ మాటలన్నియు చెప్పగా వారుఇతడు మన సహోదరుడనుకొని తమ హృదయము అబీమెలెకు తట్టు త్రిప్పుకొనిరి;

3. His mother's brothers spoke to all the men of Sh'khem and said all this about him, so that they followed their feelings and supported Avimelekh, arguing, 'After all, he's our brother.'

4. అప్పుడు వారు బయల్బెరీతు గుడిలోనుండి డెబ్బది తులముల వెండి తెచ్చి అతనికియ్యగా వాటితో అబీమెలెకు అల్లరిజనమును కూలికి పెట్టుకొనెను, వారు అతని వశమున నుండిరి.

4. They also gave him seventy pieces of silver from the temple of Ba'al-B'rit; and he used these to pay good-for-nothing thugs to follow him.

5. తరువాత అతడు ఒఫ్రాలోనున్న తన తండ్రి యింటికి పోయి యెరుబ్బయలు కుమారు లును తన సహోదరులునైన ఆ డెబ్బదిమంది మనుష్యులను ఒక్క రాతిమీద చంపెను. యెరుబ్బయలు చిన్న కుమారుడైన యోతాము మాత్రమే దాగియుండి తప్పించుకొనెను.

5. He went back to his father's house in 'Ofrah and killed his brothers the sons of Yeruba'al, all seventy of them, on a single rock, except for Yotam Yeruba'al's youngest son, who stayed alive because he hid himself.

6. తరువాత షెకెము యజమానులందరును మిల్లో ఇంటివారందరును కూడివచ్చి షెకెములోనున్న మస్తకి వృక్షముక్రింద దండు పాళెమునొద్ద అబీమెలెకును రాజుగా నియమించిరి.

6. All the men of Sh'khem and all Beit-Millo got together and went and made Avimelekh king at the oak by the cult-pillar in Sh'khem.

7. అది యోతామునకు తెలియబడినప్పుడు అతడు పోయి గెరిజీము కొండకొప్పున నిలిచి యెలుగెత్తి పిలిచి వారితో ఇట్లనెనుషెకెము యజమానులారా, మీరు నా మాట వినిన యెడల దేవుడు మీ మాట వినును.

7. When they told this to Yotam, he went and stood on top of Mount G'rizim and shouted, 'Listen to me, you leaders of Sh'khem; then God will listen to you!

8. చెట్లు తమమీద రాజును ఒకనిని అభిషేకించు కొనవలెనను మనస్సుకలిగి బయలుదేరి

8. Once the trees went out to choose a king to rule them. They said to the olive tree, 'Rule over us!'

9. మమ్మును ఏలుమని ఒలీవచెట్టు నడుగగా ఒలీవచెట్టు దేవునిని మానవులను దేనివలన నరులు సన్మానించుదురో ఆ నా తైలము నియ్యకమాని చెట్లమీద రాజునైయుండి యిటు అటు ఊగుటకు నేను వచ్చెదనా? అని వాటితో అనెను.

9. But the olive tree replied, 'Am I supposed to leave my oil, which is used to honor both God and humanity, just to go and hold sway over the trees?'

10. అప్పుడు చెట్లునీవు వచ్చి మమ్మును ఏలుమని అంజూరపు చెట్టు నడుగగా

10. So the trees said to the fig tree, 'You, come and rule over us!'

11. అంజూ రపు చెట్టుచెట్ల మీద రాజునైయుండి యిటు అటు ఊగు టకు నా మాధుర్యమును నా మంచి ఫలములను నేనియ్యక మానుదునా? అని వాటితో అనెను.

11. But the fig tree replied, 'Am I supposed to leave my sweetness and my good fruit just to go and hold sway over the trees?'

12. అటుతరువాత చెట్లునీవు వచ్చి మమ్మును ఏలుమని ద్రాక్షావల్లి నడుగగా ద్రాక్షావల్లి

12. So the trees said to the grapevine, 'You, come and rule over us!'

13. దేవునిని మానవులను సంతోషపెట్టు నా ద్రాక్షారసమును నేనియ్యక మాని చెట్లమీద రాజునై యుండి యిటు అటు ఊగుటకు నేను వచ్చెదనా? అని వాటితో అనెను.

13. But the grapevine replied, 'Am I supposed to leave my wine, which gives cheer to God and humanity, just to go and hold sway over the trees?'

14. అప్పుడు చెట్లన్నియు నీవు వచ్చి మమ్మును ఏలుమని ముండ్లపొదయొద్ద మనవిచేయగా

14. Finally, all the trees said to the thorn bush, 'You, come and rule over us!'

15. ముండ్ల పొద మీరు నిజముగా నన్ను మీ మీద రాజుగా నియ మించుకొన గోరినయెడల రండి నా నీడను ఆశ్రయించుడి; లేదా అగ్ని నాలోనుండి బయలుదేరి లెబానోను దేవదారు చెట్లను కాల్చివేయునని చెట్లతో చెప్పెను.

15. The thorn bush replied, 'If you really make me king over you, then come and take shelter in my shade. But if not, let fire come out of the thorn bush and burn down the cedars of the L'vanon!'

16. నా తండ్రి మీ నిమిత్తము తన ప్రాణమును నిర్లక్ష్యపెట్టి యుద్ధము చేసి మిద్యానీయుల చేతిలోనుండి మిమ్మును విడిపించెను.

16. 'Here's the point. Have you been honest and straightforward in making Avimelekh king? Have you been fair with Yeruba'al and his household and treated him as he deserves?

17. అయితే మీరు నా తండ్రి కుటుంబముమీదికి లేచి, యొక రాతిమీద అతని కుమారులైన డెబ్బదిమంది మనుష్యులను చంపి, అతని పనికత్తె కుమారుడైన అబీమెలెకు మీ సహో దరుడైనందున షెకెము వారిమీద అతనిని రాజుగా నియమించి యున్నారు. యెరుబ్బయలు ఎడలను అతని యింటి వారియెడలను మీరు ఉపకారము చేయకయు

17. My father fought on your behalf, risking his life, and rescued you from the power of Midyan;

18. అతడు చేసిన క్రియలకు మీరు ప్రతిక్రియ చేయకయు అబీమెలె కును రాజుగా నియమించుకొనిన విషయములో మీరు న్యాయముగాను యథార్థముగాను ప్రవర్తించిన యెడల

18. and now you are rebelling against my father's household. You've killed his seventy sons on a single stone and made Avimelekh, the son of his slave-girl, king over the men of Sh'khem, because he's your brother.

19. నేడు మీరు యెరుబ్బయలు ఎడలను అతని యింటివారి యెడలను సత్యముగాను యథార్థముగాను ప్రవర్తించిన యెడల, అబీమెలెకునందు సంతోషించుడి అతడు మీ యందు సంతోషించునుగాక.

19. I say this: if you are dealing honestly and righteously with Yeruba'al and his household today, then may you enjoy Avimelekh and may he enjoy you!

20. లేనియెడల అబీమెలెకు నుండి అగ్ని బయలుదేరి షెకెమువారిని మిల్లో యింటి వారిని కాల్చివేయునుగాక, షెకె మువారిలోనుండియు మిల్లో యింటినుండియు అగ్ని బయలుదేరి అబీమెలెకును దహించునుగాక అని చెప్పి

20. But if not, let fire come out from Avimelekh and burn up the men of Sh'khem and Beit-Millo; and let fire come out from the men of Sh'khem and Beit-Millo and burn up Avimelekh!'

21. తన సహోదరుడైన అబీ మెలెకునకు భయపడి యోతాము పారిపోయి బెయేరునకు వెళ్లి అక్కడ నివసించెను.

21. Then Yotam fled, making his way to Be'er, and he lived there for fear of Avimelekh his brother.

22. అబీమెలెకు మూడు సంవత్సరములు ఇశ్రాయేలీయుల మీద ఏలికయై యుండెను.

22. Avimelekh was chief over Isra'el for three years.

23. అప్పుడు యెరుబ్బయలు డెబ్బదిమంది కుమారులకు చేయబడిన ద్రోహఫలము వారిని చంపిన అబీమెలెకను వారి సహోదరుని మీదికిని,

23. But God sent a spirit of discord between Avimelekh and the men of Sh'khem, so that the men of Sh'khem dealt treacherously with Avimelekh.

24. అతడు తన సహోదరులను చంపునట్లు అతని చేతులను బలపరచిన షెకెము యజమానుల మీదికిని వచ్చునట్లును, వారు చేసిన ప్రాణహత్యవారి మీద వచ్చునట్లును, దేవుడు అబీమెలెకున కును షెకెము యజమానులకును వైరము కలుగుటకై వారి మీదికి దురాత్మను పంపెను. అప్పుడు షెకెము యజమానులు అబీమెలెకును వంచించిరి.

24. This came about so that the crime against the seventy sons of Yeruba'al might be avenged and the responsibility for their bloody death be placed on Avimelekh their brother, who murdered them, and on the men of Sh'khem, who helped him kill his brothers.

25. ఎట్లనగా షెకెము యజ మానులు కొండ శిఖరములమీద అతని కొరకు మాటు గాండ్లను ఉంచి, ఆ మార్గమున తమకు సమీపించినవారి నందరిని దోచుకొనిరి; అది అబీమెలెకునకు తెలుపబడెను.

25. So the men of Sh'khem sent out men to ambush him on the mountaintops. They robbed everyone who went past them, and Avimelekh was told about it.

26. ఎబెదు కుమారుడైన గాలును అతని బంధువులును వచ్చి షెకెమునకు చేరగా షెకెము యజమానులు అతని ఆశ్ర యించిరి.

26. Ga'al the son of a slave came with his brothers and went on to Sh'khem, and the men of Sh'khem put their trust in him.

27. వారు పొలములలోనికి పోయి వారి ద్రాక్ష పండ్లను ఏరుకొని వాటిని త్రొక్కి కృతజ్ఞతార్పణమును చెల్లించి తమ దేవతల మందిరములోనికి పోయి అన్నపానములు పుచ్చుకొనుచు అబీమెలెకును దూషింపగా

27. They went out into the field, gathered their grapes and pressed the juice out of them. Then they held a feast and went into the house of their god to eat and drink, and there they insulted Avimelekh.

28. ఎబెదు కుమారుడైన గాలు ఇట్లనెను అబీమెలెకు ఏపాటివాడు? షెకెము ఏపాటివాడు? మనము అతనికెందుకు దాసులము కావలెను? అతడు యెరుబ్బయలు కుమారుడు కాడా? జెబులు అతని ఉద్యోగి కాడా? షెకెము తండ్రియైన హమోరు వారికి దాసులమగుదము గాని మనము అతని కెందుకు దాసులము కావలెను?

28. Ga'al the son of a slave said, 'Who is Avimelekh? Think of the contrast with Sh'khem! Why should we serve Avimelekh? Isn't he the son of Yeruba'al? Isn't Z'vul his officer? Serve the men of Hamor the father of Sh'khem! Why should we serve Avimelekh?

29. ఈ జనము నా చేతిలో ఉండిన యెడల ఆహా నేను అబీమెలెకును తొలగింతును గదా అనెను. తరువాత అతడు అబీమెలెకుతో నీ సేనను ఎక్కువ చేసి బయలుదేరి రమ్మనెను.

29. If I were in control of this people, I'd get rid of Avimelekh!' Then, addressing his words to Avimelekh, he said, 'Come out and fight! I don't care if you make your army even larger!'

30. ఆ పట్టణ ప్రధానియైన జెబులు ఎబెదు కుమారుడైన గాలుమాటలను వినినప్పుడు అతని కోపాగ్ని మండెను.

30. When Z'vul the ruler of the city heard the words of Ga'al the son of a slave, he was enraged.

31. అప్పుడతడు అబీమెలెకు నొద్దకు రహస్యముగా దూతలను పంపిఇదిగో ఎబెదు కుమారుడైన గాలును అతని బంధువులును షెకెముకు వచ్చి యున్నారు, వారు నీమీదికి ఈ పట్టణమును రేపు చున్నారు.

31. He sent messengers to Avimelekh in Tormah with this message: 'Ga'al the son of a slave and his brothers have come to Sh'khem, and they're inciting the city against you.

32. కావున రాత్రి నీవును నీతోనున్న జనులును లేచి పొలములో మాటుగా నుండుడి,

32. You and the men with you should come up now at night and lie in wait in the field.

33. ప్రొద్దున సూర్యుడు ఉదయింపగానే నీవు త్వరగా లేచి పట్టణముమీద పడ వలెను. అప్పుడు అతడును అతనితోనున్న జనులును నీ యొద్దకు బయలుదేరి వచ్చుచుండగా నీవు సమయము చూచి వారియెడల ప్రవర్తింపవచ్చునని వర్తమానము చేసెను.

33. In the morning, get up early, as soon as the sun rises; and attack the city. Then, when Ga'al and the men with him come out to fight you, do whatever you can to them.'

34. అబీమెలెకును అతనితోనున్న జనులందరును రాత్రివేళ లేచి నాలుగు గుంపులై షెకెముమీద పడుటకు పొంచి యుండిరి.

34. Avimelekh and all the men with him came up by night and lay in wait against Sh'khem in four groups.

35. ఎబెదు కుమారుడైన గాలు బయలుదేరి పట్ట ణపు గవిని దగ్గర నిలిచినప్పుడు అబీమెలెకును అతనితో నున్న జనులును పొంచియుండుట చాలించి లేచిరి.

35. Ga'al the son of a slave went out and stationed himself at the entrance to the city gate. Then Avimelekh and his men rose from their ambush.

36. గాలు ఆ జనులను చూచి జెబులుతోఇదిగో జనులు కొండశిఖరముల మీదనుండి దిగివచ్చుచున్నారనగా, జెబులుకొండల చాయలు మనుష్యులను పోలి నీకు కనబడుచున్నవని అతనితో చెప్పెను.

36. When Ga'al saw the men, he said to Z'vul, 'Look, there are men coming down from the mountaintops.' Z'vul answered, 'You're seeing the shadows of the mountains as if they were men.'

37. గాలుచూడుము, దేశపు ఎత్తయినప్థల మునుండి జనులు దిగి వచ్చుచున్నారు; ఒక దండు శకునగాండ్ల మస్తకివృక్షపు త్రోవను వచ్చు చున్నదనెను.

37. Ga'al said again, 'Look, there are men coming down from the main hill in the land, and one group is coming on the road from the Fortuneteller's Oak.

38. జెబులు అతనితో ఆహాహా మనము అతని సేవింపవలసినందుకు అబీమెలెకు ఎవడనిన నీమాట యేమా యెను? ఇది నీవు తృణీకరించిన జనము కాదా? పోయి వారితో యుద్ధము చేయుడనగా

38. Z'vul said to him, 'Where's your mouth now? You said, 'Who is Avimelekh? Why should we serve him?' Aren't these the people you despise? Go on out and fight them!'

39. గాలు షెకెము యజ మానుల ముందర బయలుదేరి అబీమెలెకుతో యుద్ధము చేసెను.

39. So Ga'al went out, leading the men of Sh'khem, and fought Avimelekh.

40. అబీమెలెకు అతని తరుమగా అతడు అతని యెదుట నిలువలేక పారిపోయెను. అనేకులు గాయపడి పట్టణపు గవిని ప్రవేశించు చోట పడిరి.

40. But Avimelekh gave chase, and Ga'al took to flight; many fell wounded, strewn all along the way to the city gate.

41. అప్పుడు అబీ మెలెకు అరూమాలో దిగెను, గాలును అతని బంధువులును షెకెములో నివసింపకుండ జెబులు వారిని తోలివేసెను.

41. Then Avimelekh took up residence in Arumah, and Z'vul drove out Ga'al and his brothers, so that they could not live in Sh'khem.

42. మరునాడు జనులు పొలములలోనికి బయలువెళ్లిరి.

42. But the very next day, the people went out into the field, and Avimelekh was told about it.

43. అది అబీమెలెకునకు తెలియబడగా అతడు తన జనులను తీసికొని మూడు తెగలుగా చేయగా వారు ఆ పొలములో మాటుగా ఉండిరి; అప్పుడతడు చూడగా జనులు పట్టణము నుండి బయలుదేరి వచ్చుచుండిరి గనుక అతడు వారిమీద పడి వారిని హతముచేసెను.

43. He took his men, divided them into three groups, and lay in wait in the field. When he saw the people going out of the city, he came out of hiding and slaughtered them.

44. అబీమెలెకును అతనితో నున్న తెగలును ఇంకసాగి పట్టణపు గవిని ప్రదేశమునొద్ద నిలువగా రెండు తెగలు పరుగెత్తి పొలముల లోనున్న వారందరి మీదపడి వారిని హతముచేసిరి.

44. Avimelekh and his group rushed forward and occupied the entrance to the city gate, while the other two groups attacked all those in the field and killed them.

45. ఆ దినమంతయు అబీమెలెకు ఆ పట్టణస్థులతో యుద్ధముచేసి పట్టణమును చుట్టుకొని అందులోనున్న జనులను చంపి పట్టణమును పడగొట్టి దాని స్థలమున ఉప్పు జల్లెను.

45. Avimelekh fought against the city all that day; captured it, killed its people, destroyed its buildings and sowed its land with salt.

46. షెకెము గోపుర యజమానులందరు ఆ వార్త విని ఏల్‌ బెరీతు గుడియొక్క కోటలోనికి చొరబడిరి.

46. When all the men in the fortress at Sh'khem heard about this, they took refuge in the stronghold of the temple of El-B'rit.

47. షెకెము గోపుర యజమానులందరు కూడియున్న సంగతి అబీ మెలెకునకు తెలుపబడినప్పుడు

47. Avimelekh was told that all the men from the Sh'khem fortress had gathered together;

48. అబీమెలెకును అతనితో నున్న జనులందరును సల్మోను కొండనెక్కి అబీమెలెకు గొడ్డలిని చేత పట్టుకొని చెట్లనుండి పెద్ద కొమ్మను నరికి యెత్తి భుజముమీద పెట్టుకొనినేను దేనిచేయుట మీరు చూచితిరో మీరును నేను చేసినట్టుగా దానిని త్వరగా చేయుడని తనతోనున్న జనులతో చెప్పెను.

48. so he led all his men up to Mount Tzalmon, where he took an axe in his hand, cut a branch off a tree, and laid it on his shoulder. Then he said to those with him, 'Quick! Do just what you saw me do!'

49. అప్పుడు ఆ జనులందరిలో ప్రతివాడును ఒక్కొక కొమ్మను నరికి అబీమెలెకును వెంబడించి ఆ కోట దగ్గర వాటిని పెట్టి వాటివలన ఆ కోటను అగ్నిచేత కాల్చిరి. అప్పుడు షెకెము గోపుర యజమానులు, అనగా స్త్రీ పురుషులు ఇంచుమించు వెయ్యిమంది చచ్చిరి.

49. They all did likewise, each man cutting off his branch; and they followed Avimelekh. They put the branches up against the stronghold, set them on fire, and burned down the stronghold; so that all the people from the Sh'khem fortress died, about a thousand men and women.

50. తరువాత అబీమెలెకు తేబేసుకు పోయి తేబేసునొద్ద దిగి దాని పట్టుకొనెను.

50. Then Avimelekh went to Tevetz, set up camp against Tevetz and captured it.

51. ఆ పట్టణమునడుమ ఒక బల మైన గోపురముండగా స్త్రీ పురుషులును పట్టణపు యజ మానులును అక్కడికి పారిపోయి తలుపులు వేసికొని గోపుర శిఖరము మీదికెక్కిరి.

51. But there was a fortified tower inside the city; and all the men and women took refuge in it, everyone in the city. They shut themselves inside and went up onto the roof of the tower.

52. అబీమెలెకు ఆ గోపురము నొద్దకు వచ్చి దానిమీద పడి యుద్ధము చేసి అగ్నిచేత దాని కాల్చుటకు గోపురద్వారమునొద్దకు రాగా

52. However, when Avimelekh approached the tower, attacked it, and then came up close to the tower's door in order to burn it down,

53. ఒక స్త్రీ అబీమెలెకు తలమీద తిరుగటి మీది రాతిని పడవేసినందున అతని కపాలము పగిలెను.

53. a woman dropped an upper millstone on Avimelekh's head, cracking his skull.

54. అప్పుడతడు తన ఆయుధము లను మోయుబంటును త్వరగా పిలిచిఒక స్త్రీ అతని చంపెనని నన్నుగూర్చి యెవరును అనుకొనకుండునట్లు నీ కత్తి దూసి నన్ను చంపుమని చెప్పగా ఆ బంటు అతని పొడువగా అతడు చచ్చెను.

54. He quickly called out to the young man holding his armor, 'Draw your sword, and finish me off, so that people won't say a woman killed me.' So his attendant ran him through, and he died.

55. అబీమెలెకు చనిపోయెనని ఇశ్రాయేలీయులు తెలిసికొనినప్పుడు ఎవరిచోటికి వారు పోయిరి.

55. When the men of Isra'el saw that Avimelekh was dead, they all went back home.

56. అట్లు అబీమెలెకు తన డెబ్బదిమంది సహోదరు లను చంపుటవలన తన తండ్రికి చేసిన ద్రోహమును దేవుడు మరల అతనిమీదికి రప్పించెను.

56. This is how God paid back Avimelekh for the wrong he did to his father in murdering his seventy brothers.

57. షెకెమువారు చేసిన ద్రోహమంతటిని దేవుడు వారి తలలమీదికి మరల రాజే సెను; యెరుబ్బయలు కుమారుడైన యోతాము శాపము వారిమీదికి వచ్చెను.

57. God also repaid the men of Sh'khem for all the wrong they had done; on them came the curse of Yotam the son of Yeruba'al.