1. కాబట్టి ఇశ్రాయేలీయులారా, మీరు బ్రతికి మీ పిత రుల దేవుడైన యెహోవా మీకిచ్చుచున్న దేశములోనికి పోయి స్వాధీనపరచుకొనునట్లు, మీరు అనుసరింపవలసిన విధులను కట్టడలను నేను మీకు బోధించుచున్నాను వినుడి.

1. 'And now, Israel, listen carefully to these decrees and regulations that I am about to teach you. Obey them so that you may live, so you may enter and occupy the land that the LORD, the God of your ancestors, is giving you.

2. మీ దేవుడైన యెహోవా ఇచ్చిన ఆజ్ఞలను మీ కాజ్ఞాపించుచున్నాను. వాటిని గైకొనుటయందు నేను మీ కాజ్ఞాపించిన మాటతో దేనిని కలుపకూడదు, దానిలో నుండి దేనిని తీసివేయ కూడదు.
ప్రకటన గ్రంథం 22:18

2. Do not add to or subtract from these commands I am giving you. Just obey the commands of the LORD your God that I am giving you.

3. బయల్పెయోరు విషయ ములో యెహోవా చేసినదానిని మీరు కన్నులార చూచితిరి గదా. బయల్పెయోరు వెంట వెళ్లిన ప్రతి మనుష్యుని నీ దేవుడైన యెహోవా నీ మధ్యను ఉండకుండ నాశనము చేసెను.

3. 'You saw for yourself what the LORD did to you at Baal-peor. There the LORD your God destroyed everyone who had worshiped Baal, the god of Peor.

4. మీ దేవుడైన యెహోవాను హత్తుకొనిన మీరందరును నేటివరకు సజీవులై యున్నారు.

4. But all of you who were faithful to the LORD your God are still alive today-- every one of you.

5. నా దేవుడైన యెహోవా నా కాజ్ఞాపించినట్లు మీరు స్వాధీనపరచుకొనబోవు దేశమున మీరాచరింపవలసిన కట్టడలను విధులను మీకు నేర్పితిని.

5. 'Look, I now teach you these decrees and regulations just as the LORD my God commanded me, so that you may obey them in the land you are about to enter and occupy.

6. ఈ కట్టడలన్నిటిని మీరు గైకొని అనుసరింపవలెను. వాటినిగూర్చి విను జనముల దృష్టికి అదే మీకు జ్ఞానము, అదే మీకు వివేకము. వారు చూచినిశ్చయముగా ఈ గొప్ప జనము జ్ఞానవివే చనలు గల జనమని చెప్పుకొందురు.

6. Obey them completely, and you will display your wisdom and intelligence among the surrounding nations. When they hear all these decrees, they will exclaim, 'How wise and prudent are the people of this great nation!'

7. ఏలయనగా మనము ఆయనకు మొఱ పెట్టునప్పుడెల్ల మన దేవుడైన యెహోవా మనకు సమీపముగానున్నట్టు మరి ఏ గొప్ప జనమునకు ఏ దేవుడు సమీపముగా నున్నాడు?
రోమీయులకు 3:2

7. For what great nation has a god as near to them as the LORD our God is near to us whenever we call on him?

8. మరియు నేడు నేను మీకు అప్పగించుచున్న యీ ధర్మశాస్త్ర మంతటిలో నున్న కట్టడలును నీతివిధులునుగల గొప్ప జనమేది?

8. And what great nation has decrees and regulations as righteous and fair as this body of instructions that I am giving you today?

9. అయితే నీవు జాగ్రత్తపడుము; నీవు కన్నులార చూచినవాటిని మరువక యుండునట్లును, అవి నీ జీవితకాల మంతయు నీ హృదయములోనుండి తొలగిపోకుండు నట్లును, నీ మనస్సును బహు జాగ్రత్తగా కాపాడుకొనుము. నీ కుమారులకును నీ కుమారుల కుమారులకును వాటిని నేర్పి

9. 'But watch out! Be careful never to forget what you yourself have seen. Do not let these memories escape from your mind as long as you live! And be sure to pass them on to your children and grandchildren.

10. నీవు హోరేబులో నీ దేవుడైన యెహోవా సన్నిధిని నిలిచి యుండగా యెహోవానా యొద్దకు ప్రజలను కూర్చుము; వారు ఆ దేశముమీద బ్రదుకు దినములన్నియు నాకు భయపడ నేర్చుకొని, తమ పిల్లలకు నేర్పునట్లు వారికి నా మాటలను వినిపించెదనని ఆయన నాతో చెప్పిన దినమునుగూర్చి వారికి తెలుపుము.

10. Never forget the day when you stood before the LORD your God at Mount Sinai, where he told me, 'Summon the people before me, and I will personally instruct them. Then they will learn to fear me as long as they live, and they will teach their children to fear me also.'

11. అప్పుడు మీరు సమీపించి ఆ కొండ దిగువను నిలిచితిరి. చీకటియు మేఘమును గాఢాంధకారమును కమ్మి ఆ కొండ ఆకాశమువరకు అగ్నితో మండుచుండగా
హెబ్రీయులకు 12:18-19

11. 'You came near and stood at the foot of the mountain, while flames from the mountain shot into the sky. The mountain was shrouded in black clouds and deep darkness.

12. యెహోవా ఆ అగ్ని మధ్యనుండి మీతో మాటలాడెను. మాటలధ్వని మీరు వింటిరిగాని యే స్వరూపమును మీరు చూడలేదు, స్వరము మాత్రమే వింటిరి.
హెబ్రీయులకు 12:18-19

12. And the LORD spoke to you from the heart of the fire. You heard the sound of his words but didn't see his form; there was only a voice.

13. మరియు మీరు చేయవలెనని ఆయన విధించిన నిబంధనను, అనగా పది ఆజ్ఞలను మీకు తెలియజేసి రెండు రాతి పలకలమీద వాటిని వ్రాసెను.

13. He proclaimed his covenant-- the Ten Commandments-- which he commanded you to keep, and which he wrote on two stone tablets.

14. అప్పుడు మీరు నదిదాటి స్వాధీన పరచుకొనబోవు దేశములో మీరు అనుసరింప వలసిన కట్టడ లను విధులను మీకు నేర్పవలెనని యెహోవా నా కాజ్ఞాపించెను.

14. It was at that time that the LORD commanded me to teach you his decrees and regulations so you would obey them in the land you are about to enter and occupy.

15. హోరేబులో యెహోవా అగ్నిజ్వాలల మధ్య నుండి మీతో మాటలాడిన దినమున మీరు ఏ స్వరూప మును చూడలేదు.
రోమీయులకు 1:23

15. 'But be very careful! You did not see the LORD's form on the day he spoke to you from the heart of the fire at Mount Sinai.

16. కావున మీరు చెడిపోయి భూమి మీదనున్న యే జంతువు ప్రతిమనైనను

16. So do not corrupt yourselves by making an idol in any form-- whether of a man or a woman,

17. ఆకాశమందు ఎగురు రెక్కలుగల యే పక్షి ప్రతిమనైనను

17. an animal on the ground, a bird in the sky,

18. నేలమీద ప్రాకు ఏ పురుగు ప్రతిమనైనను భూమి క్రిందనున్న నీళ్లయందలి యే చేప ప్రతిమనైనను ఆడు ప్రతిమను గాని మగ ప్రతిమనుగాని, యే స్వరూపముగలిగిన విగ్రహమును మీకొరకు చేసికొనకుండునట్లును, ఆకాశము వైపు కన్నులెత్తి

18. a small animal that scurries along the ground, or a fish in the deepest sea.

19. సూర్య చంద్ర నక్షత్రములైన ఆకాశ సైన్యమును చూచి మరలుకొల్పబడి, నీ దేవుడైన యెహోవా సర్వాకాశము క్రిందనున్న సమస్త ప్రజలకొరకు పంచి పెట్టినవాటికి నమస్కరించి వాటిని పూజింపకుండునట్లును మీరు బహు జాగ్రత్త పడుడి.

19. And when you look up into the sky and see the sun, moon, and stars-- all the forces of heaven-- don't be seduced into worshiping them. The LORD your God gave them to all the peoples of the earth.

20. యెహోవా మిమ్మును చేపట్టి నేడున్నట్లు మీరు తనకు స్వకీయ జనముగా నుండు టకై, ఐగుప్తుదేశములో నుండి ఆ యినుపకొలిమిలోనుండి మిమ్మును రప్పించెను.
తీతుకు 2:14, 1 పేతురు 2:9

20. Remember that the LORD rescued you from the iron-smelting furnace of Egypt in order to make you his very own people and his special possession, which is what you are today.

21. మరియు యెహోవా మిమ్మును బట్టి నామీద కోపపడి నేను ఈ యొర్దాను దాటకూడ దనియు, నీ దేవుడైన యెహోవా స్వాస్థ్యముగా నీకిచ్చు చున్న యీ మంచి దేశములో ప్రవేశింపకూడదనియు ప్రమాణము చేసెను.

21. 'But the LORD was angry with me because of you. He vowed that I would not cross the Jordan River into the good land the LORD your God is giving you as your special possession.

22. కావున నేను ఈ యొర్దాను దాటకుండ ఈ దేశముననే చనిపోదును; మీరు దాటి ఆ మంచి దేశమును స్వాధీనపరచుకొనెదరు.

22. You will cross the Jordan to occupy the land, but I will not. Instead, I will die here on the east side of the river.

23. మీ దేవుడైన యెహోవా మీకు ఏర్పరచిన నిబంధనను మరచి, నీ దేవు డైన యెహోవా నీ కాజ్ఞాపించినట్లు ఏ స్వరూపము కలిగిన విగ్రహమునైనను చేసికొనకుండునట్లు మీరు జాగ్రత్తపడవలెను.

23. So be careful not to break the covenant the LORD your God has made with you. Do not make idols of any shape or form, for the LORD your God has forbidden this.

24. ఏలయనగా నీ దేవుడైన యెహోవా దహించు అగ్నియు రోషముగల దేవుడునై యున్నాడు.
హెబ్రీయులకు 12:29

24. The LORD your God is a devouring fire; he is a jealous God.

25. మీరు పిల్లలను పిల్లల పిల్లలను కని ఆ దేశమందు బహు కాలము నివసించిన తరువాత మిమ్మును మీరు పాడుచేసి కొని, యే స్వరూపము కలిగిన విగ్రహము నైనను చేసి నీ దేవుడైన యెహోవాకు కోపము పుట్టించి ఆయన కన్నుల యెదుట కీడు చేసినయెడల

25. 'In the future, when you have children and grandchildren and have lived in the land a long time, do not corrupt yourselves by making idols of any kind. This is evil in the sight of the LORD your God and will arouse his anger.

26. మీరు ఈ యొర్దాను దాటి స్వాధీనపరచుకొనబోవు దేశములో ఉండకుండ త్వర లోనే బొత్తిగా నశించిపోదురని భూమ్యాకాశములను మీమీద సాక్షులుగా ఉంచుచున్నాను. ఆ దేశమందు బహు దినములుండక మీరు బొత్తిగా నశించిపోదురు.

26. 'Today I call on heaven and earth as witnesses against you. If you break my covenant, you will quickly disappear from the land you are crossing the Jordan to occupy. You will live there only a short time; then you will be utterly destroyed.

27. మరియు యెహోవా జనములలో మిమ్మును చెదరగొట్టును; యెహోవా ఎక్కడికి మిమ్మును తోలివేయునో అక్కడి జనములలో మీరు కొద్దిమందే మిగిలియుందురు.

27. For the LORD will scatter you among the nations, where only a few of you will survive.

28. అక్కడ మీరు మనుష్యుల చేతిపనియైన కఱ్ఱ రాతిదేవతలను పూజిం చెదరు; అవి చూడవు, వినవు, తినవు, వాసన చూడవు.

28. There, in a foreign land, you will worship idols made from wood and stone-- gods that neither see nor hear nor eat nor smell.

29. అయితే అక్కడనుండి నీ దేవుడైన యెహోవాను మీరు వెదకినయెడల, నీ పూర్ణహృదయముతోను నీ పూర్ణాత్మ తోను వెదకునప్పుడు ఆయన నీకు ప్రత్యక్షమగును.

29. But from there you will search again for the LORD your God. And if you search for him with all your heart and soul, you will find him.

30. ఈ సంగతులన్నియు నీకు సంభవించిన తరువాత నీకు బాధ కలుగునప్పుడు అంత్యదినములలో నీవు నీ దేవుడైన యెహోవావైపు తిరిగి ఆయన మాట వినినయెడల

30. 'In the distant future, when you are suffering all these things, you will finally return to the LORD your God and listen to what he tells you.

31. నీ దేవుడైన యెహోవా కనికరముగల దేవుడు గనుక నిన్ను చెయ్యి విడువడు; నిన్ను నాశనముచేయడు; తాను నీ పితరులతో ప్రమాణము చేసిన నిబంధనను మరచిపోడు.

31. For the LORD your God is a merciful God; he will not abandon you or destroy you or forget the solemn covenant he made with your ancestors.

32. దేవుడు భూమిమీద నరుని సృజించిన దినము మొదలు కొని నీకంటె ముందుగానుండిన మునుపటి దినములలో ఆకాశము యొక్క యీ దిక్కునుండి ఆకాశముయొక్క ఆ దిక్కువరకు ఇట్టి గొప్ప కార్యము జరిగెనా? దీనివంటి వార్త వినబడెనా? అని నీవు అడుగుము

32. 'Now search all of history, from the time God created people on the earth until now, and search from one end of the heavens to the other. Has anything as great as this ever been seen or heard before?

33. నీవు దేవుని స్వరము అగ్ని మధ్యనుండి మాటలాడుట వినినట్లు మరి ఏ జనమైనను విని బ్రదికెనా?

33. Has any nation ever heard the voice of God speaking from fire-- as you did-- and survived?

34. మీ దేవుడైన యెహోవా ఐగుప్తులో మా కన్నులయెదుట చేసినవాటన్నిటిచొప్పున ఏ దేవుడైనను శోధనలతోను సూచక క్రియలతోను మహ త్కార్యములతోను యుద్ధముతోను బాహుబలముతోను చాచిన చేతితోను మహా భయంకర కార్యములతోను ఎప్పుడైనను వచ్చి ఒక జనములోనుండి తనకొరకు ఒక జనమును తీసికొన యత్నము చేసెనా?

34. Has any other god dared to take a nation for himself out of another nation by means of trials, miraculous signs, wonders, war, a strong hand, a powerful arm, and terrifying acts? Yet that is what the LORD your God did for you in Egypt, right before your eyes.

35. అయితే యెహోవా దేవుడనియు, ఆయన తప్ప మరి యొకడు లేడనియు నీవు తెలిసికొనునట్లు అది నీకు చూపబడెను.
మార్కు 12:32-33, 1 కోరింథీయులకు 8:4

35. 'He showed you these things so you would know that the LORD is God and there is no other.

36. నీకు బోధించుటకు ఆయన ఆకాశమునుండి తన స్వర మును నీకు వినిపించెను; భూమిమీద తన గొప్ప అగ్నిని నీకు చూపినప్పుడు ఆ అగ్ని మధ్యనుండి ఆయన మాట లను నీవు వింటిని.

36. He let you hear his voice from heaven so he could instruct you. He let you see his great fire here on earth so he could speak to you from it.

37. ఆయన నీ పితరులను ప్రేమించెను గనుక వారి తరువాత వారి సంతానమును ఏర్పరచుకొనెను.

37. Because he loved your ancestors, he chose to bless their descendants, and he personally brought you out of Egypt with a great display of power.

38. నీకంటె బలమైన గొప్ప జనములను నీ ముందరనుండి వెళ్ల గొట్టి నిన్ను ప్రవేశపెట్టి ఆయన నేడు చేయుచున్నట్లు వారి దేశమును నీకు స్వాస్థ్యముగా ఇచ్చుటకై నీకు తోడు గానుండి ఐగుప్తులోనుండి తన మహాబలము చేత నిన్ను వెలుపలికి రప్పించెను.

38. He drove out nations far greater than you, so he could bring you in and give you their land as your special possession, as it is today.

39. కాబట్టి పైనున్న ఆకాశమందును క్రిందనున్న భూమియందును యెహోవాయే దేవుడనియు, మరియొక దేవుడు లేడనియు నేడు నీవు ఎరిగి జ్ఞాపకము నకు తెచ్చుకొనుము
1 కోరింథీయులకు 8:4

39. 'So remember this and keep it firmly in mind: The LORD is God both in heaven and on earth, and there is no other.

40. మరియు నీకును నీ తరువాత నీ సంతానపు వారికిని క్షేమము కలుగుటకై నీ దేవుడైన యెహోవా సర్వకాలము నీకిచ్చుచున్న దేశములో నీవు దీర్ఘాయుష్మంతుడవగునట్లు నేడు నేను నీ కాజ్ఞాపించు ఆయన కట్టడలను ఆజ్ఞలను నీవు గైకొనవలెను.

40. If you obey all the decrees and commands I am giving you today, all will be well with you and your children. I am giving you these instructions so you will enjoy a long life in the land the LORD your God is giving you for all time.'

41. అంతకుముందొకడు పగపట్టక పరాకున తన పొరుగు వాని చంపినయెడల

41. Then Moses set apart three cities of refuge east of the Jordan River.

42. చంపినవాడు పారిపోవుటకు మోషే తూర్పుదిక్కున, యొర్దాను ఇవతల మూడు పురములను వేరుపరచెను. అట్టివాడెవడైనను ఆ పురములలో దేని లోనికినైనను పారిపోయి బ్రదుకును.

42. Anyone who killed another person unintentionally, without previous hostility, could flee there to live in safety.

43. అవేవనగా రూబే నీయులకు మైదానపు దేశారణ్యమందలి బేసెరును, గాదీ యులకు గిలాదులో నున్న రామోతును, మనష్షీయులకు బాషానులోనున్న గోలాను అనునవే.

43. These were the cities: Bezer on the wilderness plateau for the tribe of Reuben; Ramoth in Gilead for the tribe of Gad; Golan in Bashan for the tribe of Manasseh.

44. మోషే ఇశ్రాయేలీయులకిచ్చిన ధర్మశాస్త్రము ఇది.

44. This is the body of instruction that Moses presented to the Israelites.

45. ఇశ్రాయేలీయులు ఐగుప్తులోనుండి వెలుపలికి వచ్చు చుండగా

45. These are the laws, decrees, and regulations that Moses gave to the people of Israel when they left Egypt,

46. యొర్దాను ఇవతల బేత్పయోరు ఎదుటి లోయలో హెష్బోనులో నివసించిన అమోరీ యుల రాజైన సీహోనుదేశమందు

46. and as they camped in the valley near Beth-peor east of the Jordan River. (This land was formerly occupied by the Amorites under King Sihon, who ruled from Heshbon. But Moses and the Israelites destroyed him and his people when they came up from Egypt.

47. మోషే ఇశ్రాయేలీయులకు నియ మించిన శాసనములు కట్టడలు న్యాయ విధులు ఇవి.

47. Israel took possession of his land and that of King Og of Bashan-- the two Amorite kings east of the Jordan.

48. మోషేయు ఇశ్రాయేలీయులును ఐగుప్తులోనుండి వచ్చుచు ఆ సీహోనును హతము చేసి అతని దేశమును, యొర్దాను ఇవతల ఉదయదిక్కున నున్న బాషాను రాజైన ఓగుయొక్క దేశమును, అర్నోను ఏటి దరినున్న అరోయేరు మొదలుకొని హెర్మోనను సీయోను కొండవరకున్న అమో రీయుల యిద్దరు రాజులదేశమును,

48. So Israel conquered the entire area from Aroer at the edge of the Arnon Gorge all the way to Mount Sirion, also called Mount Hermon.

49. పిస్గా యూటలకు దిగువగా అరాబా సముద్రమువరకు తూర్పుదిక్కున యొర్దాను అవతల ఆరాబా ప్రదేశమంతయు స్వాధీన పరచు కొనిరి.

49. And they conquered the eastern bank of the Jordan River as far south as the Dead Sea, below the slopes of Pisgah.)