1. అపొల్లో కొరింథులో నున్నప్పుడు జరిగినదేమనగా, పౌలు పైప్రదేశములలో సంచరించి ఎఫెసునకు వచ్చికొందరు శిష్యులను చూచిమీరు విశ్వసించినప్పుడు పరిశుద్ధాత్మను పొందితిరా? అని వారి నడుగగా

1. It happened that while Apollos was in Corinth, Paul made his way overland as far as Ephesus, where he found a number of disciples.

2. వారు పరిశుద్ధాత్ముడున్నాడన్న సంగతియే మేము వినలేదని చెప్పిరి.

2. When he asked, 'Did you receive the Holy Spirit when you became believers?' they answered, 'No, we were never even told there was such a thing as a Holy Spirit.'

3. అప్పుడతడు ఆలాగైతే మీరు దేనినిబట్టి బాప్తిస్మము పొందితిరని అడుగగా వారు యోహాను బాప్తిస్మమునుబట్టియే అని చెప్పిరి.

3. He asked, 'Then how were you baptised?' They replied, 'With John's baptism.'

4. అందుకు పౌలు యోహాను తన వెనుక వచ్చువానియందు, అనగా యేసు నందు విశ్వాసముంచవలెనని ప్రజలతో చెప్పుచు, మారు మనస్సు విషయమైన బాప్తిస్మమిచ్చెనని చెప్పెను.

4. Paul said, 'John's baptism was a baptism of repentance; but he insisted that the people should believe in the one who was to come after him -- namely Jesus.'

5. వారు ఆ మాటలు విని ప్రభువైన యేసు నామమున బాప్తిస్మము పొందిరి.

5. When they heard this, they were baptised in the name of the Lord Jesus,

6. తరువాత పౌలు వారిమీద చేతులుంచగా పరిశుద్ధాత్మ వారిమీదికి వచ్చెను. అప్పుడు వారు భాషలతో మాటలాడుటకును ప్రవచించుటకును మొదలుపెట్టిరి.

6. and the moment Paul had laid hands on them the Holy Spirit came down on them, and they began to speak with tongues and to prophesy.

7. వారందరు ఇంచుమించు పండ్రెండుగురు పురుషులు.

7. There were about twelve of these men in all.

8. తరువాత అతడు సమాజమందిరములోనికి వెళ్లి ప్రసంగించుచు, దేవుని రాజ్యమును గూర్చి తర్కించుచు, ఒప్పించుచు, ధైర్యముగా మాటలాడుచు మూడు నెలలు గడిపెను.

8. He began by going to the synagogue, where he spoke out fearlessly and argued persuasively about the kingdom of God. He did this for three months,

9. అయితే కొందరు కఠినపరచబడినవారై యొప్పుకొనక, జనసమూహము ఎదుట ఈ మార్గమును దూషించుచున్నందున అతడు వారిని విడిచి, శిష్యులను ప్రత్యేకపరచుకొని ప్రతిదినము తురన్ను అను ఒకని పాఠశాలలో తర్కించుచు వచ్చెను.

9. till the attitude of some of the congregation hardened into unbelief. As soon as they began attacking the Way in public, he broke with them and took his disciples apart to hold daily discussions in the lecture room of Tyrannus.

10. రెండేండ్లవరకు ఈలాగున జరిగెను గనుక యూదులేమి గ్రీసుదేశస్థులేమి ఆసియలో కాపురమున్న వారందరును ప్రభువు వాక్యము వినిరి.

10. This went on for two years, with the result that all the inhabitants of Asia, both Jews and Greeks, were able to hear the word of the Lord.

11. మరియు దేవుడు పౌలుచేత విశేషమైన అద్భుతములను చేయించెను;

11. So remarkable were the miracles worked by God at Paul's hands

12. అతని శరీరమునకు తగిలిన చేతి గుడ్డలైనను నడికట్లయినను రోగులయొద్దకు తెచ్చినప్పుడు రోగములు వారిని విడిచెను, దయ్యములు కూడ వదలి పోయెను.

12. that handkerchiefs or aprons which had touched him were taken to the sick, and they were cured of their illnesses, and the evil spirits came out of them.

13. అప్పుడు దేశసంచారులును మాంత్రికులునైన కొందరు యూదులుపౌలు ప్రకటించు యేసు తోడు మిమ్మును ఉచ్చాటన చేయుచున్నానను మాట చెప్పి, దయ్యములు పట్టినవారిమీద ప్రభువైన యేసు నామమును ఉచ్చరించుటకు పూనుకొనిరి.

13. But some itinerant Jewish exorcists too tried pronouncing the name of the Lord Jesus over people who were possessed by evil spirits; they used to say, 'I adjure you by the Jesus whose spokesman is Paul.'

14. యూదుడైన స్కెవయను ఒక ప్రధానయాజకుని కుమారులు ఏడుగురు ఆలాగు చేయుచుండిరి.

14. Among those who did this were seven sons of Sceva, a Jewish chief priest.

15. అందుకు ఆ దయ్యము నేను యేసును గుర్తెరుగుదును, పౌలునుకూడ ఎరుగుదును, గాని మీరెవరని అడుగగా

15. The evil spirit replied, 'Jesus I recognise, and Paul I know, but who are you?'

16. ఆ దయ్యముపట్టినవాడు ఎగిరి, వారిమీద పడి, వారిలో ఇద్దరిని లొంగదీసి గెలిచెను; అందుచేత వారు దిగంబరులై గాయము తగిలి ఆ యింటనుండి పారిపోయిరి.

16. and the man with the evil spirit hurled himself at them and overpowered first one and then another, and handled them so violently that they fled from that house stripped of clothing and badly mauled.

17. ఈ సంగతి ఎఫెసులో కాపురమున్న సమస్తమైన యూదు లకును గ్రీసు దేశస్థులకును తెలియవచ్చినప్పుడు వారికందరికి భయము కలిగెను గనుక ప్రభువైన యేసు నామము ఘనపరచబడెను.

17. Everybody in Ephesus, both Jews and Greeks, heard about this episode; everyone was filled with awe, and the name of the Lord Jesus came to be held in great honour.

18. విశ్వసించినవారు అనేకులు వచ్చి, తాము చేసినవాటిని తెలియజేసియొప్పుకొనిరి.

18. Some believers, too, came forward to admit in detail how they had used spells

19. మరియు మాంత్రిక విద్య అభ్యసించినవారు అనేకులు తమ పుస్తకములు తెచ్చి, అందరియెదుట వాటిని కాల్చివేసిరి. వారు లెక్క చూడగా వాటి వెల యేబదివేల వెండి రూకలాయెను.

19. and a number of them who had practised magic collected their books and made a bonfire of them in public. The value of these was calculated to be fifty thousand silver pieces.

20. ఇంత ప్రభావముతో ప్రభువు వాక్యము ప్రబలమై వ్యాపించెను.

20. In this powerful way the word of the Lord spread more and more widely and successfully.

21. ఈలాగు జరిగిన తరువాత పౌలు మాసిదోనియ అకయ దేశముల మార్గమునవచ్చి యెరూషలేమునకు వెళ్లవలెనని మన స్సులో ఉద్దేశించి నేనక్కడికి వెళ్లిన తరువాత రోమాకూడ చూడవలెనని అనుకొనెను.

21. When all this was over Paul made up his mind to go back to Jerusalem through Macedonia and Achaia. 'After I have been there,' he said, 'I must go on to see Rome as well.'

22. అప్పుడు తనకు పరిచర్యచేయు వారిలో తిమోతి ఎరస్తు అను వారి నిద్దరిని మాసిదోనియకు పంపి, తాను ఆసియలో కొంతకాలము నిలిచియుండెను.

22. So he sent two of his helpers, Timothy and Erastus, ahead of him to Macedonia, while he remained for a time in Asia.

23. ఆ కాలమందు క్రీస్తు మార్గమునుగూర్చి చాల అల్లరి కలిగెను.

23. It was during this time that a serious disturbance broke out in connection with the Way.

24. ఏలాగనగా దేమేత్రియను ఒక కంసాలి అర్తెమిదేవికి వెండి గుళ్లను చేయించుటవలన ఆ పని వారికి మిగుల లాభము కలుగజేయుచుండెను.

24. A silversmith called Demetrius, who provided work for a large number of craftsmen making silver shrines of Diana,

25. అతడు వారిని అట్టి పనిచేయు ఇతరులను గుంపుకూర్చి అయ్యలారా, యీ పనివలన మనకు జీవనము బహు బాగుగా జరుగు చున్నదని మీకు తెలియును.

25. called a general meeting of them with others in the same trade. 'As you know,' he said, 'it is on this industry that we depend for our prosperity.

26. అయితే చేతులతో చేయబడినవి దేవతలు కావని యీ పౌలు చెప్పి, ఎఫెసులో మాత్రము కాదు, దాదాపు ఆసియయందంతట బహు జనమును ఒప్పించి, త్రిప్పియున్న సంగతి మీరు చూచియు వినియు నున్నారు.

26. Now you must have seen and heard how, not just in Ephesus but nearly everywhere in Asia, this man Paul has persuaded and converted a great number of people with his argument that gods made by hand are not gods at all.

27. మరియు ఈ మన వృత్తియందు లక్ష్యము తప్పిపోవుటయే గాక, మహాదేవియైన అర్తెమి దేవియొక్క గుడి కూడ తృణీకరింపబడి, ఆసియయందంతటను భూలోకమందును పూజింపబడుచున్న ఈమెయొక్క గొప్పతనము తొలగిపోవునని భయముతోచుచున్నదని వారితో చెప్పెను.

27. This threatens not only to discredit our trade, but also to reduce the sanctuary of the great goddess Diana to unimportance. It could end up by taking away the prestige of a goddess venerated all over Asia, and indeed all over the world.'

28. వారు విని రౌద్రముతో నిండిన వారై ఎఫెసీయుల అర్తెమిదేవి మహాదేవి అని కేకలువేసిరి;

28. This speech roused them to fury, and they started to shout, 'Great is Diana of the Ephesians!'

29. పట్టణము బహు గలిబిలిగా ఉండెను. మరియు వారు పౌలుతో ప్రయాణమై వచ్చిన మాసిదోనియ వారైన గాయియును అరిస్తర్కును పట్టుకొని దొమ్మిగా నాటకశాలలో చొరబడిరి.

29. The whole town was filled with the uproar and the mob made a concerted rush to the theatre, dragging along two of Paul's Macedonian travelling companions, Gaius and Aristarchus.

30. పౌలు జనుల సభ యొద్దకు వెళ్లదలచెను, గాని శిష్యులు వెళ్లనియ్యలేదు.

30. Paul wanted to make an appeal to the people, but the disciples refused to let him;

31. మరియు ఆసియ దేశాధికారులలో కొందరు అతనికి స్నేహితులైయుండి అతనియొద్దకు వర్తమానము పంపినీవు నాటక శాలలోనికి వెళ్లవద్దని అతని వేడుకొనిరి.

31. in fact, some of the Asiarchs, who were friends of his, sent messages urging him not to take the risk of going into the theatre.

32. ఆ సభ గలిబిలిగా ఉండెను గనుక కొందరీలాగున, కొందరాలాగున కేకలువేసిరి; తామెందు నిమిత్తము కూడుకొనిరో చాల మందికి తెలియలేదు.

32. By now everybody was shouting different things, till the assembly itself had no idea what was going on; most of them did not even know why they had gathered together.

33. అప్పుడు యూదులు అలెక్సంద్రును ముందుకు త్రోయగా కొందరు సమూహములో నుండి అతనిని ఎదుటికి తెచ్చిరి. అలెక్సంద్రు సైగచేసి జనులతో సమాధానము చెప్పుకొనవలెనని యుండెను.

33. Some of the crowd prevailed upon Alexander, whom the Jews pushed forward; he raised his hand for silence with the intention of explaining things to the people.

34. అయితే అతడు యూదుడని వారు తెలిసికొనినప్పుడు అందరును ఏకశబ్దముతో రెండు గంటలసేపు ఎఫెసీయుల అర్తెమిదేవి మహాదేవి అని కేకలువేసిరి.

34. As soon as they realised he was a Jew, they all started shouting in unison, 'Great is Diana of the Ephesians!' and they kept this up for two hours.

35. అంతట కరణము సమూహమును సముదాయించి ఎఫెసీయులారా, ఎఫెసీయుల పట్టణము అర్తెమి మహాదేవికిని ద్యుపతియొద్దనుండి పడిన మూర్తికిని పాలకురాలై యున్నదని తెలియని వాడెవడు?

35. When the town clerk eventually succeeded in calming the crowd, he said, 'Citizens of Ephesus! Is there anybody who does not know that the city of the Ephesians is the guardian of the temple of great Diana and of her statue that fell from heaven?

36. ఈ సంగతులు నిరాక్షేపమైనవి గనుక మీరు శాంతము కలిగి ఏదియు ఆతురపడి చేయకుండుట అవశ్యకము.

36. Nobody can contradict this and there is no need for you to get excited or do anything rash.

37. మీరు ఈ మనుష్యులను తీసికొనివచ్చితిరి. వీరు గుడి దోచినవారు కారు, మన దేవతను దూషింపను లేదు.

37. These men you have brought here are not guilty of any sacrilege or blasphemy against our goddess.

38. దేమేత్రికిని అతనితోకూడనున్న కమసాలులకును ఎవని మీదనైనను వ్యవహారమేదైన ఉన్నయెడల న్యాయసభలు జరుగుచున్నవి, అధిపతులు ఉన్నారు గనుక వారు ఒకరితో ఒకరు వ్యాజ్యె మాడవచ్చును.

38. If Demetrius and the craftsmen he has with him want to complain about anyone, there are the assizes and the proconsuls; let them take the case to court.

39. అయితే మీరు ఇతర సంగతులనుగూర్చి యేమైనను విచారణ చేయవలెనని యుంటే అదిక్రమమైన సభలో పరిష్కారమగును.

39. And if you want to ask any more questions you must raise them in the regular assembly.

40. మనము ఈ గలిబిలినిగూర్చి చెప్పదగిన కారణమేమియు లేనందున, నేడు జరిగిన అల్లరినిగూర్చి మనలను విచారణ లోనికి తెత్తురేమో అని భయమవుచున్నది. ఇట్లు గుంపు కూడినందుకు తగిన కారణము చెప్పజాలమని వారితో అనెను.

40. We could easily be charged with rioting for today's happenings: there is no ground for it all, and we can give no justification for this gathering.' When he had finished this speech he dismissed the assembly.