1. అంతియొకయలోనున్న సంఘములో బర్నబా, నీగెరనబడిన సుమెయోను, కురేనీయుడైన లూకియ చతుర్థాధిపతియైన హేరోదుతో కూడ పెంచబడిన మనయేను, సౌలు అను ప్రవక్తలును బోధకులును ఉండిరి.

1. In the Antioch congregation were prophets and teachers- Bar-Nabba, Shim'on (known as 'the Black'), Lucius (from Cyrene), Menachem (who had been brought up with Herod the governor) and Sha'ul.

2. వారు ప్రభువును సేవించుచు ఉపవాసము చేయుచుండగా పరిశుద్ధాత్మనేను బర్నబాను సౌలును పిలిచిన పనికొరకు వారిని నాకు ప్రత్యేకపరచుడని వారితో చెప్పెను.

2. One time when they were worshipping the Lord and fasting, the [Ruach HaKodesh] said to them, 'Set aside for me Bar-Nabba and Sha'ul for the work to which I have called them.'

3. అంతట వారు ఉపవాసముండి ప్రార్థనచేసి వారిమీద చేతులుంచి వారిని పంపిరి.

3. After fasting and praying, they placed their hands on them and sent them off.

4. కాబట్టి వీరు పరిశుద్ధాత్మచేత పంపబడినవారై సెలూ కయకు వచ్చి అక్కడనుండి ఓడయెక్కి కుప్రకు వెళ్లిరి.

4. So these two, after they had been sent out by the [Ruach HaKodesh], went down to Seleucia and from there sailed to Cyprus.

5. వారు సలమీలో ఉండగా యూదుల సమాజమందిరములలో దేవుని వాక్యము ప్రచురించుచుండిరి. యోహాను వారికి ఉపచారము చేయువాడై యుండెను.

5. After landing in Salamis, they began proclaiming the word of God in the synagogues, with Yochanan (Mark) as an assistant;

6. వారు ఆ ద్వీపమందంతట సంచరించి పాఫు అను ఊరికి వచ్చి నప్పుడు గారడీవాడును అబద్ధ ప్రవక్తయునైన బర్‌ యేసు అను ఒక యూదుని చూచిరి.

6. and thus they made their way throughout the whole island. They ended up in Paphos, where they found a Jewish sorcerer and pseudo-prophet named Bar-Yeshua.

7. ఇతడు వివేకముగలవాడైన సెర్గి పౌలు అను అధిపతియొద్దనుండెను; అతడు బర్నబాను సౌలును పిలిపించి దేవుని వాక్యము వినగోరెను.

7. He had attached himself to the governor, Sergius Paulus, who was an intelligent man. Now the governor had called for Bar-Nabba and Sha'ul and was anxious to hear the message about God;

8. అయితే ఎలుమ ఆ అధిపతిని విశ్వాసమునుండి తొలగింపవలెనని యత్నముచేసి వారిని ఎదిరించెను; ఎలుమ అను పేరునకు గారడీవాడని అర్థము.

8. but the sorcerer Elymas (for that is how his name is translated) opposed them, doing his best to turn the governor away from the faith.

9. అందుకు పౌలు అనబడిన సౌలు పరిశుద్ధాత్మతో నిండినవాడై

9. Then Sha'ul, also known as Paul, filled with the [Ruach HaKodesh], stared straight at him and said,

10. అతని తేరిచూచి సమస్త కపటముతోను సమస్త దుర్మార్గముతోను నిండినవాడా, అపవాది కుమారుడా, సమస్త నీతికి విరోధీ, నీవు ప్రభువు యొక్క తిన్నని మార్గములు చెడగొట్టుట మానవా?
సామెతలు 10:9, హోషేయ 14:9

10. You son of Satan, full of fraud and evil! You enemy of everything good! Won't you ever stop making crooked the straight paths of the Lord?

11. ఇదిగో ప్రభువు తనచెయ్యి నీమీద ఎత్తియున్నాడు; నీవు కొంతకాలము గ్రుడ్డివాడవై సూర్యుని చూడకుందువని చెప్పెను. వెంటనే మబ్బును చీకటియు అతని కమ్మెను గనుక అతడు తిరుగుచు ఎవరైన చెయ్యిపట్టుకొని నడిపింతురా అని వెదకుచుండెను.

11. So now, look! The hand of the Lord is upon you; and for a while you will be blind, unable to see the sun.' Immediately mist and darkness came over Elymas; and he groped about, trying to find someone to lead him by the hand.

12. అంతట ఆ అధిపతి జరిగినదానిని చూచి ప్రభువు బోధకు ఆశ్చర్యపడి విశ్వసించెను.

12. Then, on seeing what had happened, the governor trusted, astounded by the teaching about the Lord.

13. తరువాత పౌలును అతనితోకూడ ఉన్నవారును ఓడ యెక్కి పాఫునుండి బయలుదేరి పంఫూలియాలోనున్న పెర్గేకు వచ్చిరి. అచ్చట యోహాను వారిని విడిచిపెట్టి యెరూషలేమునకు తిరిగి వెళ్లెను.

13. Having set sail from Paphos, Sha'ul and his companions arrived at Perga in Pamphylia. There Yochanan left them and returned to Yerushalayim,

14. అప్పుడు వారు పెర్గే నుండి బయలుదేరి పిసిదియలోనున్న అంతియొకయకు వచ్చి విశ్రాంతిదినమందు సమాజమందిరములోనికి వెళ్లి కూర్చుండిరి.

14. but the others went on from Perga to Pisidian Antioch, and on [Shabbat] they went into the synagogue and sat down.

15. ధర్మశాస్త్రమును ప్రవక్తల లేఖనములను చదివిన తరువాత సమాజ మందిరపు అధికారులుసహోదరు లారా, ప్రజలకు మీరు ఏదైన బోధవాక్యము చెప్పవలెనని యున్న యెడల చెప్పుడని వారికి వర్తమానము చేసిరి.

15. After the reading from the [Torah] and from the Prophets, the synagogue leaders sent them a message, 'Brothers, if any of you has a word of exhortation for the people, speak!'

16. అప్పుడు పౌలు నిలువబడి చేసైగ చేసి ఇట్లనెను

16. So Sha'ul stood, motioned with his hand, and said: 'Men of Isra'el and God-fearers, listen!

17. ఇశ్రాయేలీయులారా, దేవునికి భయపడువారలారా, వినుడి. ఇశ్రాయేలను ఈ ప్రజల దేవుడు మన పితరులను ఏర్పరచుకొని, వారు ఐగుప్తు దేశమందు పరదేశులై యున్నప్పుడు ఆ ప్రజలను హెచ్చించి, తన భుజబలముచేత వారినక్కడనుండి తీసికొనివచ్చి
నిర్గమకాండము 6:1, నిర్గమకాండము 6:6, నిర్గమకాండము 12:51

17. The God of this people Isra'el chose our fathers. He made the people great during the time when they were living as aliens in Egypt and with a stretched-out arm he led them out of that land.

18. యించుమించు నలువది ఏండ్లమట్టుకు అరణ్యములో వారి చేష్టలను సహించెను.
నిర్గమకాండము 16:35, సంఖ్యాకాండము 14:34, ద్వితీయోపదేశకాండము 1:31

18. For some forty years he took care of them in the desert,

19. మరియు కనాను దేశములో ఏడు జాతుల వారిని నాశనముచేసి వారి దేశములను వీరికి స్వాస్థ్యముగా పంచి యిచ్చెను.
ద్వితీయోపదేశకాండము 7:1, యెహోషువ 14:1

19. and after he had destroyed seven nations in the land of Kena'an he gave their land to his people as an inheritance.

20. ఇంచుమించు నాలుగువందల ఏబది సంవత్సరములు ఇట్లు జరిగెను. అటుతరువాత ప్రవక్తయైన సమూయేలువరకు ఆయన వారికి న్యాయాధిపతులను దయ చేసెను.
న్యాయాధిపతులు 2:16, 1 సమూయేలు 3:20

20. All this took about 450 years. After that, he gave them judges, down to the prophet Sh'mu'el.

21. ఆ తరువాత వారు రాజు కావలెనని కోరగా దేవుడు బెన్యామీను గోత్రీయుడును కీషు కుమారుడునైన సౌలును వారికి నలువది ఏండ్ల వరకు దయచేసెను.
1 సమూయేలు 8:5, 1 సమూయేలు 8:19, 1 సమూయేలు 10:20-21, 1 సమూయేలు 10:24, 1 సమూయేలు 11:15

21. Then they asked for a king, and God gave them Sha'ul Ben-Kish, a man from the tribe of Binyamin. After forty years,

22. తరువాత అతనిని తొలగించి దావీదును వారికి రాజుగా ఏర్పరచెను. మరియు ఆయననేను యెష్షయి కుమారుడైన దావీదును కనుగొంటిని; అతడు నా యిష్టానుసారుడైన మనుష్యుడు, అతడు నా ఉద్దేశములన్నియు నెరవేర్చునని చెప్పి అతనినిగూర్చి సాక్ష్యమిచ్చెను.
1 సమూయేలు 13:14, 1 సమూయేలు 16:12-13, కీర్తనల గ్రంథము 89:20, యెషయా 44:28

22. God removed him and raised up David as king for them, making his approval known with these words, 'I found David Ben-Yishai to be a man after my own heart; he will do everything I want.'

23. అతని సంతానమునుండి దేవుడు తన వాగ్దానము చొప్పున ఇశ్రాయేలుకొరకు రక్షకుడగు యేసును పుట్టిం చెను.
2 సమూయేలు 7:12-13, యెషయా 11:1

23. In keeping with his promise, God has brought to Isra'el from this man's descendants a deliverer, Yeshua.

24. ఆయన రాకముందు యోహాను ఇశ్రాయేలు ప్రజలకందరికి మారుమనస్సు విషయమైన బాప్తిస్మము ప్రకటించెను.

24. Now before the coming of Yeshua, Yochanan proclaimed to all the people of Isra'el an immersion in connection with turning to God from sin.

25. యోహాను తన పనిని నెరవేర్చుచుండగా నేనెవడనని మీరు తలంచుచున్నారు? నేను ఆయనను కాను; ఇదిగో నా వెనుక ఒకడు వచ్చుచున్నాడు, ఆయన కాళ్ల చెప్పులు విప్పుటకైనను నేను పాత్రుడను కానని చెప్పెను.

25. But as Yochanan was ending his work, he said, 'Who do you suppose I am? Well- I'm not! But after me is coming someone, the sandals of whose feet I am unworthy to untie.'

26. సహోదరులారా, అబ్రాహాము వంశస్థులారా, దేవునికి భయపడువారలారా, యీ రక్షణ వాక్యము మనయొద్దకు పంపబడియున్నది.
కీర్తనల గ్రంథము 107:20

26. Brothers!- sons of Avraham and those among you who are 'God-fearers'! It is to us that the message of this deliverance has been sent!

27. యెరూషలేములో కాపురముండు వారును, వారి అధికారులును, ఆయననైనను, ప్రతి విశ్రాంతి దినమున చదవబడుచున్న ప్రవక్తల వచనములనైనను గ్రహింపక, ఆయనకు శిక్షవిధించుటచేత ఆ వచన ములను నెరవేర్చిరి.

27. For the people living in Yerushalayim and their leaders did not recognize who Yeshua was or understand the message of the Prophets read every [Shabbat], so they fulfilled that message by condemning him.

28. ఆయనయందు మరణమునకు తగిన హేతువేదియు కనబడక పోయినను ఆయనను చంపించ వలెనని వారు పిలాతును వేడుకొనిరి.

28. They could not find any legitimate ground for a death sentence; nevertheless they asked Pilate to have him executed;

29. వారు ఆయనను గూర్చి వ్రాయబడినవన్నియు నెరవేర్చిన తరువాత ఆయనను మ్రానుమీదనుండి దింపి సమాధిలో పెట్టిరి.

29. and when they had carried out all the things written about him, he was taken down from the stake and placed in a tomb.

30. అయితే దేవుడు మృతులలోనుండి ఆయనను లేపెను.

30. But God raised him from the dead!

31. ఆయన గలిలయనుండి యెరూషలేమునకు తనతోకూడ వచ్చిన వారికి అనేకదినములు కనబడెను; వారిప్పుడు ప్రజల యెదుట ఆయనకు సాక్షులై యున్నారు.

31. He appeared for many days to those who had come up with him from the Galil to Yerushalayim; and they are now his witnesses to the people.

32. దేవుడు యేసును లేపి, పితరులకు చేసిన వాగ్దానమును మన పిల్లలకు నెరవేర్చియున్నాడని మేమును మీకు సువార్త ప్రకటించుచున్నాము.

32. As for us, we are bringing you the Good News that what God promised to the fathers,

33. ఆలాగే నీవు నా కుమారుడవు నేడు నేను నిన్ను కంటిని అని రెండవ కీర్తనయందు వ్రాయబడియున్నది.
కీర్తనల గ్రంథము 2:7

33. he has fulfilled for us the children in raising up Yeshua, as indeed it is written in the second Psalm, 'You are my Son; today I have become your Father.'

34. మరియు ఇక కుళ్లుపట్టకుండ ఆయనను మృతులలోనుండి లేపుటను బట్టిదావీదునకు అనుగ్రహించిన పవిత్రమైన వరములను మీకనుగ్రహింతును, అవి నమ్మకములైనవని చెప్పెను.
యెషయా 55:3

34. And as for his raising him up from the dead, to return to decay no more, he said, 'I will give the holy and trustworthy things of David to you.'

35. కాబట్టి వేరొక కీర్తనయందునీ పరిశుద్ధుని కుళ్లుపట్టనియ్యౌవని చెప్పుచున్నాడు.
కీర్తనల గ్రంథము 16:10

35. This is explained elsewhere: 'You will not let your Holy One see decay.'

36. దావీదు దేవుని సంకల్పము చొప్పున తన తరమువారికి సేవచేసి నిద్రించి,
న్యాయాధిపతులు 2:10, 1 రాజులు 2:10

36. For David did indeed serve God's purposes in his own generation; but after that, he died, was buried with his fathers and did see decay.

37. తన పితరుల యొద్దకు చేర్చబడి కుళ్లిపోయెను గాని దేవుడు లేపినవాడు కుళ్లుపట్టలేదు.

37. However, the one God raised up did not see decay.

38. కాబట్టి సహోదరులారా, మీకు ఈయన ద్వారానే పాపక్షమాపణ ప్రచురమగుచున్నదనియు,

38. Therefore, brothers, let it be known to you that through this man is proclaimed forgiveness of sins!

39. మీరు మోషే ధర్మశాస్త్రమువలన ఏ విషయములలో నీతిమంతులుగా తీర్చబడలేక పోతిరో ఆ విషయము లన్నిటిలో, విశ్వసించు ప్రతివాడును ఈయనవలననే నీతి మంతుడుగా తీర్చబడుననియు మీకు తెలియు గాక.

39. That is, God clears everyone who puts his trust in this man, even in regard to all the things concerning which you could not be cleared by the [Torah] of Moshe.

40. ప్రవక్తల గ్రంథమందు చెప్పబడినది మీమీదికి రాకుండ చూచుకొనుడి; అదేమనగా

40. 'Watch out, then, so that this word found in the Prophets may not happen to you:

41. ఇదిగో తిరస్కరించువారలారా, ఆశ్చర్యపడుడి నశించుడి మీ దినములలో నేనొక కార్యము చేసెదను ఆ కార్యము ఒకడు మీకు వివరించినను మీరెంత మాత్రమును నమ్మరు అనెను.
హబక్కూకు 1:5

41. You mockers! Look, and marvel, and die! For in your own time, I am doing a work that you simply will not believe, even if someone explains it to you!''

42. వారు సమాజమందిరములోనుండి వెళ్లుచుండగా ఈ మాటలను మరుసటి విశ్రాంతిదినమున తమతో చెప్పవలెనని జనులు వేడుకొనిరి.

42. As they left, the people invited Sha'ul and Bar-Nabba to tell them more about these matters the following [Shabbat].

43. సమాజమందిరములోనివారు లేచిన తరువాత అనేకులు యూదులును, భక్తిపరులైన యూదమత ప్రవిష్టులును, పౌలును బర్నబాను వెంబడించిరి. వీరువారితో మాటలాడుచు, దేవుని కృపయందు నిలుకడగా నుండవలెనని వారిని హెచ్చరించిరి.

43. When the synagogue meeting broke up, many of the born Jews and devout proselytes followed Sha'ul and Bar-Nabba, who spoke with them and urged them to keep holding fast to the love and kindness of God.

44. మరుసటి విశ్రాంతిదినమున దాదాపుగా ఆ పట్టణ మంతయు దేవుని వాక్యము వినుటకు కూడివచ్చెను.

44. The next [Shabbat], nearly the whole city gathered together to hear the message about the Lord;

45. యూదులు జనసమూహములను చూచి మత్సరముతో నిండుకొని దూషించుచు, పౌలు చెప్పినవాటికి అడ్డము చెప్పిరి.

45. but when the Jews who had not believed saw the crowds, they were filled with jealousy and spoke up against what Sha'ul was saying and insulted him.

46. అప్పుడు పౌలును బర్నబాయు ధైర్యముగా ఇట్లనిరిదేవుని వాక్యము మొదట మీకు చెప్పుట ఆవశ్య కమే; అయినను మీరు దానిని త్రోసివేసి, మిమ్మును మీరే నిత్యజీవమునకు అపాత్రులుగా ఎంచుకొనుచున్నారు, గనుక ఇదిగో మేము అన్యజనులయొద్దకు వెళ్లుచున్నాము

46. However, Sha'ul and Bar-Nabba answered boldly: 'It was necessary that God's word be spoken first to you. But since you are rejecting it and are judging yourselves unworthy of eternal life- why, we're turning to the [Goyim]!

47. ఏలయనగా నీవు భూదిగంతములవరకు రక్షణార్థముగా ఉండునట్లు నిన్ను అన్యజనులకు వెలుగుగా ఉంచియున్నాను అని ప్రభువు మాకాజ్ఞాపించెననిరి.
యెషయా 49:6

47. For that is what ADONAI has ordered us to do: 'I have set you as a light for the [Goyim], to be for deliverance to the ends of the earth.''

48. అన్యజనులు ఆ మాటవిని సంతోషించి దేవుని వాక్యమును మహిమపరచిరి; మరియు నిత్యజీవమునకు నిర్ణయింపబడిన వారందరు విశ్వసించిరి.

48. The Gentiles were very happy to hear this. They honored the message about the Lord, and as many as had been appointed to eternal life came to trust.

49. ప్రభువు వాక్యము ఆ ప్రదేశమందంతట వ్యాపించెను

49. And the message about the Lord was carried throughout the whole region.

50. గాని యూదులు భక్తి మర్యాదలుగల స్త్రీలను ఆ పట్టణపు ప్రముఖులను రేపి పౌలునకు బర్నబాకును హింస కలుగజేసి, వారిని తమ ప్రాంతములనుండి వెళ్లగొట్టిరి.

50. But the unbelieving Jews stirred up the women 'God-fearers' of high social standing and the leading men of the city, and they organized persecution against Sha'ul and Bar-Nabba and expelled them from their district.

51. వీరు తమ పాదధూళిని వారితట్టు దులిపివేసి ఈకొనియకు వచ్చిరి.

51. However, Sha'ul and Bar-Nabba shook off the dust of their feet against them and went on to Iconium;

52. అయితే శిష్యులు ఆనందభరితులై పరిశుద్ధాత్మతో నిండినవారైరి.

52. and the [talmidim] were filled with joy and with the [Ruach HaKodesh].