1. మరియ, ఆమె సహోదరియైన మార్త, అనువారి గ్రామమైన బేతనియలోనున్న లాజరు అను ఒకడు రోగి యాయెను.

1. A certayne man was sicke, named Lazarus of Bethanie, the towne of Marie and her sister Martha.

2. ఈ లాజరు ప్రభువునకు అత్తరుపూసి తల వెండ్రుకలతో ఆయన పాదములు తుడిచిన మరియకు సహోదరుడు.

2. (It was that Marie which anoynted ye Lorde with oyntment, and wyped his feete with her heere, whose brother Lazarus was sicke.)

3. అతని అక్క చెల్లెండ్రు ప్రభువా, యిదిగో నీవు ప్రేమించువాడు రోగియై యున్నాడని ఆయనయొద్దకు వర్తమానము పంపిరి.

3. Therfore, his sisters sent vnto hym, saying: Lorde, beholde, he whom thou louest is sicke.

4. యేసు అది వినియీ వ్యాధి మరణముకొరకు వచ్చినదికాదు గాని దేవుని కుమారుడు దానివలన మహిమ పరచబడునట్లు దేవుని మహిమకొరకు వచ్చినదనెను.

4. When Iesus hearde that, he sayde, this infirmitie is not vnto death: but for the glory of God, that the sonne of God, myght be glorified therby.

5. యేసు మార్తను ఆమె సహోదరిని లాజరును ప్రేమించెను.

5. Iesus loued Martha, and her sister, and Lazarus.

6. అతడు రోగియై యున్నాడని యేసు వినినప్పుడు తానున్నచోటనే యింక రెండు దినములు నిలిచెను.

6. When he had hearde therfore that he was sicke, he abode two dayes styll in the same place where he was.

7. అటుపిమ్మట ఆయనమనము యూదయకు తిరిగి వెళ్లుదమని తన శిష్యులతో చెప్పగా

7. Then after that, sayde he to his disciples: Let vs go into Iurie agayne.

8. ఆయన శిష్యులుబోధకుడా, యిప్పుడే యూదులు నిన్ను రాళ్లతో కొట్ట చూచుచుండిరే; అక్కడికి తిరిగి వెళ్లుదువా అని ఆయన నడిగిరి.

8. His disciples sayde vnto hym: Maister, the Iewes lately sought to stone thee, and wylt thou go thither agayne?

9. అందుకు యేసు పగలు పండ్రెండు గంటలున్నవి గదా, ఒకడు పగటివేళ నడిచిన యెడల ఈ లోకపు వెలుగును చూచును గనుక తొట్రు పడడు.

9. Iesus aunswered: Are there not twelue houres of the day? If any man walke in the day, he stumbleth not, because he seeth the lyght of this worlde.

10. అయితే రాత్రివేళ ఒకడు నడిచినయెడల వానియందు వెలుగులేదు గనుక వాడు తొట్రుపడునని చెప్పెను.

10. But yf a man walke in the nyght, he stumbleth, because there is no lyght in hym.

11. ఆయన యీ మాటలు చెప్పిన తరువాతమన స్నేహితుడైన లాజరు నిద్రించుచున్నాడు; అతని మేలు కొలుప వెళ్లుచున్నానని వారితో చెప్పగా

11. These thynges sayde he, and after that, he sayde vnto them: Our friende Lazarus slepeth, but I go to wake hym out of slepe.

12. శిష్యులు ప్రభువా, అతడు నిద్రించినయెడల బాగుపడుననిరి.

12. Then sayde his disciples: Lorde, yf he slepe, he shall do well inough.

13. యేసు అతని మరణమునుగూర్చి ఆ మాట చెప్పెను గాని వారు ఆయన నిద్ర విశ్రాంతిని గూర్చి చెప్పెననుకొనిరి.

13. Howbeit, Iesus spake of his death, but they thought that he had spoken of the naturall slepe.

14. కావున యేసు లాజరు చనిపోయెను,

14. Then sayde Iesus vnto the playnely, Lazarus is dead:

15. మీరు నమ్మునట్లు నేనక్కడ ఉండలేదని మీ నిమిత్తము సంతోషించుచున్నాను; అయినను అతనియొద్దకు మనము వెళ్లుదము రండని స్పష్టముగా వారితో చెప్పెను.

15. And I am glad for your sakes, that I was not there, because ye may beleue. Neuerthelesse, let vs go vnto hym.

16. అందుకు దిదుమ అనబడిన తోమా ఆయనతో కూడ చనిపోవుటకు మనమును వెళ్లుదమని తనతోడి శిష్యులతో చెప్పెను.

16. Then sayde Thomas, which is called Didimus, vnto his felowe disciples: let vs also go, that we may dye with hym.

17. యేసు వచ్చి అదివరకే అతడు నాలుగు దినములు సమాధిలో ఉండెనని తెలిసికొనెను.

17. Then went Iesus, and founde that he had lyen in his graue, foure dayes alredy.

18. బేతనియ యెరూషలేమునకు సమీపమై యుండెను; దానికి ఇంచుమించు కోసెడు దూరము

18. (Bethanie was nye vnto Hierusalem, about fifteene furlonges of.)

19. గనుక యూదులలో అనేకులు వారి సహోదరునిగూర్చి మార్తను మరియను ఓదార్చుటకై వారి యొద్దకు వచ్చియుండిరి.

19. And many of the Iewes came to Martha and Marie to comfort them ouer their brother.

20. మార్త యేసు వచ్చుచున్నాడని విని ఆయనను ఎదుర్కొన వెళ్లెనుగాని మరియ యింటిలో కూర్చుండి యుండెను.

20. Martha assoone as she hearde that Iesus was commyng, went and met hym: but Marie sate styll in the house.

21. మార్త యేసుతో ప్రభువా, నీవిక్కడ ఉండినయెడల నా సహోదరుడు చావకుండును.

21. Then sayde Martha vnto Iesus: Lorde, yf thou haddest ben here, my brother had not dyed:

22. ఇప్పుడైనను నీవు దేవుని ఏమడిగినను దేవుడు నీకను గ్రహించునని యెరుగుదుననెను.

22. Neuerthelesse, nowe I knowe that whatsoeuer thou askest of God, God wyll geue it thee.

23. యేసు నీ సహోదరుడు మరల లేచునని ఆమెతో చెప్పగా

23. Iesus sayth vnto her: Thy brother shall ryse agayne.

24. మార్త ఆయనతో అంత్య దినమున పునరుత్థానమందు లేచునని యెరుగుదుననెను.
దానియేలు 12:2

24. Martha sayth vnto hym: I knowe that he shall ryse agayne in the resurrection at the last day.

25. అందుకు యేసు పునరుత్థానమును జీవమును నేనే; నాయందు విశ్వాసముంచువాడు చని పోయినను బ్రదుకును;

25. Iesus sayth vnto her, I am the resurrection, and the lyfe: He that beleueth on me, yea, though he were dead, yet shall he lyue.

26. బ్రదికి నాయందు విశ్వాస ముంచు ప్రతివాడును ఎన్నటికిని చనిపోడు. ఈ మాట నమ్ముచున్నావా? అని ఆమెను నడిగెను.

26. And whosoeuer lyueth, and beleueth on me, shall neuer dye. Beleuest thou this?

27. ఆమె అవును ప్రభువా, నీవు లోకమునకు రావలసిన దేవుని కుమారుడవైన క్రీస్తువని నమ్ముచున్నానని ఆయనతో చెప్పెను.

27. She sayde vnto hym: Yea Lorde, I beleue that thou art Christe the sonne of God, which shoulde come into the worlde.

28. ఆమె ఈ మాట చెప్పి వెళ్లిబోధకుడు వచ్చి నిన్ను పిలుచుచున్నాడని తన సహోదరియైన మరియను రహస్య ముగా పిలిచెను.

28. And assoone as she had so sayde, she went her way, and called Marie her sister secretely, saying: The Maister is come, and calleth for thee.

29. ఆమె విని త్వరగా లేచి ఆయన యొద్దకు వచ్చెను.

29. Assoone as she hearde that, she arose quickly, and came vnto hym.

30. యేసు ఇంకను ఆ గ్రామములోనికి రాక, మార్త ఆయనను కలిసికొనిన చోటనే ఉండెను

30. Iesus was not yet come into the towne: but was in that place where Martha met hym.

31. గనుక యింటిలో మరియతో కూడ నుండి ఆమెను ఓదార్చుచుండిన యూదులు మరియ త్వరగా లేచి వెళ్లుట చూచి, ఆమె సమాధియొద్ద ఏడ్చుటకు అక్కడికి వెళ్లుచున్నదనుకొని ఆమె వెంట వెళ్లిరి.

31. The Iewes then which were with her in the house & comforted her, when they sawe Marie that she rose vp hastelye, and went out, folowed her, saying: She goeth vnto the graue, to weepe there.

32. అంతట మరియ యేసు ఉన్న చోటికి వచ్చి, ఆయనను చూచి, ఆయన పాదములమీద పడిప్రభువా, నీవిక్కడ ఉండినయెడల నా సహోదరుడు చావకుండు ననెను.

32. Then when Marie was come where Iesus was, and sawe hym, she fell downe at his feete, and sayth vnto him: Lorde, yf thou haddest ben here, my brother had not ben dead.

33. ఆమె ఏడ్చుటయు, ఆమెతో కూడ వచ్చిన యూదులు ఏడ్చుటయు యేసు చూచి కలవరపడి ఆత్మలో మూలుగుచు అతని నెక్కడ నుంచితిరని అడుగగా,

33. Whe Iesus therfore sawe her weepe, and the Iewes also weepyng which came with her, he groned in the spirite, and was troubled in hym selfe.

34. వారుప్రభువా, వచ్చి చూడుమని ఆయనతో చెప్పిరి.

34. And sayde: Where haue ye layde him? They sayde vnto hym: Lorde, come, and see.

35. యేసు కన్నీళ్లు విడిచెను.

35. And Iesus wept.

36. కాబట్టి యూదులు అతనిని ఏలాగు ప్రేమించెనో చూడుడని చెప్పుకొనిరి.

36. Then sayde the Iewes: Beholde howe he loued hym.

37. వారిలో కొందరుఆ గ్రుడ్డి వాని కన్నులు తెరచిన యీయన, యితనిని చావకుండ చేయలేడా అని చెప్పిరి.

37. And some of them sayde: Coulde not he which opened the eyes of the blinde, haue made also, that this man shoulde not haue dyed?

38. యేసు మరల తనలో మూలుగుచు సమాధియొద్దకు వచ్చెను. అది యొక గుహ, దానిమీద ఒక రాయి పెట్టియుండెను.

38. Iesus therfore agayne groned in him selfe, and came to the graue. It was a caue, and a stone layde on it.

39. యేసు రాయి తీసివేయుడని చెప్పగా చనిపోయినవాని సహోదరియైన మార్తప్రభువా, అతడు చనిపోయి నాలుగు దినములైనది గనుక ఇప్పటికి వాసనకొట్టునని ఆయనతో చెప్పెను.

39. Iesus sayde: Take ye away the stone. Martha, the sister of hym that was dead, sayde vnto hym, Lorde, by this tyme he stinketh: For he hath ben dead foure dayes.

40. అందుకు యేసు నీవు నమ్మినయెడల దేవుని మహిమ చూతువని నేను నీతో చెప్పలేదా అని ఆమెతో అనెను;

40. Iesus sayde vnto her: Sayde I not vnto thee, that yf thou dyddest beleue, thou shouldest see the glory of God?

41. అంతట వారు ఆ రాయి తీసివేసిరి. యేసు కన్నులు పైకెత్తి తండ్రీ, నీవు నా మనవి వినినందున నీకు కృత జ్ఞతాస్తుతులు చెల్లించుచున్నాను.

41. Then they toke away the stone from the place where the dead was layde. And Iesus lyft vp his eyes, and sayde: Father, I thanke thee that thou hast hearde me.

42. నీవు ఎల్లప్పుడును నా మనవి వినుచున్నావని నేనెరుగుదును గాని నీవు నన్ను పంపితివని చుట్టు నిలిచియున్న యీ జనసమూహము నమ్మునట్లు వారి నిమిత్తమై యీ మాట చెప్పితిననెను.

42. Howbeit, I knowe, that thou hearest me alwayes: but because of the people which stande by, I sayde it, that they maye beleue that thou hast sent me.

43. ఆయన ఆలాగు చెప్పిలాజరూ, బయటికి రమ్మని బిగ్గరగా చెప్పగా

43. And when he thus had spoken, he cryed with a loude voyce: Lazarus, come foorth.

44. చనిపోయినవాడు, కాళ్లు చేతులు ప్రేత వస్త్రములతో కట్టబడినవాడై వెలుపలికి వచ్చెను; అతని ముఖమునకు రుమాలు కట్టియుండెను. అంతట యేసు మీరు అతని కట్లు విప్పిపోనియ్యుడని వారితో చెప్పెను.

44. And he that was dead, came foorth, bounde hande and foote, with graue clothes, and his face was bounde with a napkyn. Iesus sayde vnto them: loose hym, and let hym go.

45. కాబట్టి మరియయొద్దకు వచ్చి ఆయన చేసిన కార్య మును చూచిన యూదులలో అనేకులు ఆయనయందు విశ్వాసముంచిరికాని

45. Then many of the Iewes which came to Marie, and had seene ye thynges which Iesus dyd, beleued on hym.

46. వారిలో కొందరు పరిసయ్యుల యొద్దకు వెళ్లి యేసుచేసిన కార్యములను గూర్చి వారితో చెప్పిరి.

46. But some of them went their wayes to the pharisees, and tolde them what Iesus had done.

47. కాబట్టి ప్రధానయాజకులును పరిసయ్యులును మహా సభను సమకూర్చిమనమేమి చేయుచున్నాము? ఈ మను ష్యుడు అనేకమైన సూచక క్రియలు చేయుచున్నాడే.

47. Then gathered the hye priestes and the pharisees a councell, and sayde: What do we? For this man doth many miracles.

48. మనమాయనను ఈలాగు చూచుచు ఊరకుండినయెడల అందరు ఆయనయందు విశ్వాసముంచెదరు; అప్పుడు రోమీయులు వచ్చి మన స్థలమును మన జనమును ఆక్ర మించుకొందురని చెప్పిరి.

48. If we let hym scape thus, all men wyll beleue on him, and the Romaynes shall come, and take away both our rowme and the people.

49. అయితే వారిలో కయప అను ఒకడు ఆ సంవత్సరము ప్రధాన యాజకుడైయుండిమీ కేమియు తెలియదు.

49. And one of them named Caiaphas, beyng the hye priest that same yere, sayde vnto them: Ye perceaue nothyng at all,

50. మన జనమంతయు నశింప కుండునట్లు ఒక మనుష్యుడు ప్రజలకొరకు చనిపోవుట మీకు ఉపయుక్తమని మీరు ఆలోచించుకొనరు అని వారితో చెప్పెను.

50. Nor consider, that it is expedient for vs, that one man dye for the people, and not that all the people perishe.

51. తనంతట తానే యీలాగు చెప్పలేదు గాని ఆ సంవత్సరము ప్రధానయాజకుడై యుండెను గనుక

51. This spake he, not of hym selfe, but beyng hye priest that same yere, he prophesied that Iesus shoulde dye for the people,

52. యేసు ఆ జనముకొరకును, ఆ జనముకొరకు మాత్రమేగాక చెదరిపోయిన దేవుని పిల్లలను ఏకముగా సమకూర్చుటకును, చావనైయున్నాడని ప్రవచించెను.
ఆదికాండము 49:10

52. And not for the people only: but that he shoulde gather together in one, the chyldren of God, that were scattered abrode.

53. కాగా ఆ దినమునుండి వారు ఆయనను చంప నాలో చించుచుండిరి.

53. Then from that day foorth, they toke councell together, for to put hym to death.

54. కాబట్టి యేసు అప్పటినుండి యూదులలో బహిరంగ ముగా సంచరింపక, అక్కడనుండి అరణ్యమునకు సమీప ప్రదేశములోనున్న ఎఫ్రాయిమను ఊరికి వెళ్లి, అక్కడ తన శిష్యులతోకూడ ఉండెను.

54. Iesus therfore walked no more openlye among the Iewes: but went his way thence, vnto a countrey nye to a wildernesse, into a citie which is called Ephraim, and there continued with his disciples.

55. మరియు యూదుల పస్కాపండుగ సమీపమై యుండెను గనుక అనేకులు తమ్మునుతాము శుద్ధిచేసికొనుటకై పస్కా రాకమునుపే పల్లె టూళ్లలోనుండి యెరూషలేమునకు వచ్చిరి.
2 దినవృత్తాంతములు 30:17

55. And the Iewes Easter was nye at hande, and many went out of the countrey vp to Hierusale before the Easter, to purifie them selues.

56. వారు యేసును వెదకుచు దేవాలయములో నిలువబడి మీకేమి తోచుచున్నది? ఆయన పండుగకు రాడా యేమి? అని ఒకనితో ఒకడు చెప్పుకొనిరి.

56. Then sought they for Iesus, & spake among them selues, as they stoode in the temple: What thynke ye, seeyng he commeth not to the feast day?

57. ప్రధానయాజకులును పరిసయ్యులును ఆయన ఎక్కడ ఉన్నది ఎవనికైనను తెలిసియున్న యెడల తాము ఆయనను పట్టుకొన గలుగుటకు తమకు తెలియజేయవలెనని ఆజ్ఞాపించి యుండిరి.

57. The hye priestes and pharisees had geuen a commaundement, that yf any man knewe where he were, he shoulde shewe it, that they myght take hym.