1. ఆయన అక్కడనుండి లేచి యూదయ ప్రాంతములకును యొర్దాను అద్దరికిని వచ్చెను. జనసమూహములు తిరిగి ఆయనయొద్దకు కూడివచ్చిరి. ఆయన తన వాడుక చొప్పున వారికి మరల బోధించుచుండెను.

1. AND [Jesus] left there [Capernaum] and went to the region of Judea and beyond [east of] the Jordan; and crowds [constantly] gathered around Him again, and as was His custom, He began to teach them again.

2. పరిసయ్యులు ఆయనయొద్దకు వచ్చి, ఆయనను శోధించుటకైపురుషుడు తన భార్యను విడనాడుట న్యాయమా? అని ఆయన నడిగిరి.

2. And some Pharisees came up, and, in order to test Him and try to find a weakness in Him, asked, Is it lawful for a man to dismiss and repudiate and divorce his wife?

3. అందుకాయన మోషే మీకేమి ఆజ్ఞాపించెనని వారినడిగెను.

3. He answered them, What did Moses command you?

4. వారుపరిత్యాగ పత్రిక వ్రాయించి, ఆమెను విడనాడవలెనని మోషే సెలవిచ్చెనని చెప్పగా
ద్వితీయోపదేశకాండము 24:1-3

4. They replied, Moses allowed a man to write a bill of divorce and to put her away. [Deut. 24:1-4.]

5. యేసుమీ హృదయకాఠిన్యమును బట్టి అతడీ ఆజ్ఞను మీకు వ్రాసి యిచ్చెను గాని

5. But Jesus said to them, Because of your hardness of heart [your condition of insensibility to the call of God] he wrote you this precept in your Law.

6. సృష్ట్యాదినుండి (దేవుడు) వారిని పురు షునిగాను స్త్రీనిగాను కలుగ జేసెను.
ఆదికాండము 1:27, ఆదికాండము 5:2

6. But from the beginning of creation God made them male and female. [Gen. 1:27; 5:2.]

7. ఈ హేతువుచేత పురుషుడు తన తలిదండ్రులను విడిచి పెట్టి తన భార్యను హత్తుకొనును;
ఆదికాండము 2:24

7. For this reason a man shall leave [behind] his father and his mother and be joined to his wife and cleave closely to her permanently,

8. వారిద్దరు ఏకశరీరమై యుందురు, గనుక వారిక ఇద్దరుగా నుండక యేకశరీరముగా నుందురు.
ఆదికాండము 2:24

8. And the two shall become one flesh, so that they are no longer two, but one flesh. [Gen. 2:24.]

9. కాబట్టి దేవుడు జతపరచిన వారిని మనుష్యుడు వేరుపరచ కూడదని వారితో చెప్పెను.

9. What therefore God has united (joined together), let not man separate or divide.

10. ఇంటికి వచ్చి శిష్యులు ఈ సంగతినిగూర్చి ఆయనను మరల నడిగిరి.

10. And indoors the disciples questioned Him again about this subject.

11. అందుకాయన తన భార్యను విడనాడి మరియొకతెను పెండ్లిచేసికొనువాడు తాను విడనాడిన ఆమె విషయమై వ్యభిచరించువాడగును.

11. And He said to them, Whoever dismisses (repudiates and divorces) his wife and marries another commits adultery against her;

12. మరియు స్త్రీ తన పురుషుని విడనాడి మరియొకని పెండ్లిజేసికొనినయెడల ఆమె వ్యభిచరించునదగునని వారితో చెప్పెను.

12. And if a woman dismisses (repudiates and divorces) her husband and marries another, she commits adultery.

13. తమ చిన్నబిడ్డలను ముట్టవలెనని కొందరాయనయొద్దకు వారిని తీసికొని వచ్చిరి; అయితే శిష్యులు (వారిని తీసికొని వచ్చిన) వారిని గద్దించిరి.

13. And they kept bringing young children to Him that He might touch them, and the disciples were reproving them [for it].

14. యేసు అది చూచి కోపపడిచిన్నబిడ్డలను నాయెద్దకు రానియ్యుడి, వారి నాటంక పరచవద్దు; దేవునిరాజ్యము ఈలాటివారిదే.

14. But when Jesus saw [it], He was indignant and pained and said to them, Allow the children to come to Me--do not forbid or prevent or hinder them--for to such belongs the kingdom of God.

15. చిన్నబిడ్డవలె దేవునిరాజ్యము నంగీకరింపనివాడు అందులో నెంత మాత్రము ప్రవేశింపడని మీతో నిశ్చయముగా చెప్పు చున్నానని చెప్పి

15. Truly I tell you, whoever does not receive and accept and welcome the kingdom of God like a little child [does] positively shall not enter it at all.

16. ఆ బిడ్డలను ఎత్తి కౌగిలించుకొని, వారి మీద చేతులుంచి ఆశీర్వదించెను.

16. And He took them [the children up one by one] in His arms and [fervently invoked a] blessing, placing His hands upon them.

17. ఆయన బయలుదేరి మార్గమున పోవుచుండగా ఒకడు పరుగెత్తికొనివచ్చి ఆయనయెదుట మోకాళ్లూనిసద్బోధ కుడా, నిత్యజీవమునకు వారసుడనగుటకు నేనేమి చేయుదునని ఆయన నడిగెను.

17. And as He was setting out on His journey, a man ran up and knelt before Him and asked Him, Teacher, [You are essentially and perfectly morally] good, what must I do to inherit eternal life [that is, to partake of eternal salvation in the Messiah's kingdom]?

18. యేసునన్ను సత్పురుషుడని యేల చెప్పుచున్నావు? దేవుడొక్కడే గాని మరి ఎవడును సత్పురుషుడు కాడు.

18. And Jesus said to him, Why do you call Me [essentially and perfectly morally] good? There is no one [essentially and perfectly morally] good--except God alone.

19. నరహత్య చేయవద్దు, వ్యభిచ రింపవద్దు, దొంగిలవద్దు, అబద్ధసాక్ష్యము పలుకవద్దు, మోస పుచ్చవద్దు, నీ తలిదండ్రులను సన్మానింపుము అను ఆజ్ఞలు నీకు తెలియును గదా అని అతనితో చెప్పెను.
నిర్గమకాండము 20:12, నిర్గమకాండము 20:13-16, ద్వితీయోపదేశకాండము 5:16, ద్వితీయోపదేశకాండము 5:17-20, ద్వితీయోపదేశకాండము 24:14

19. You know the commandments: Do not kill, do not commit adultery, do not steal, do not bear false witness, do not defraud, honor your father and mother. [Exod. 20:12-16; Deut. 5:16-20.]

20. అందు కతడుబోధకుడా, బాల్యమునుండి ఇవన్నియు అనుస రించుచునే యుంటినని చెప్పెను.

20. And he replied to Him, Teacher, I have carefully guarded and observed all these and taken care not to violate them from my boyhood.

21. యేసు అతని చూచి అతని ప్రేమించినీకు ఒకటి కొదువగానున్నది; నీవు వెళ్లి నీకు కలిగినవన్నియు అమ్మి బీదలకిమ్ము, పరలోకమందు నీకు ధనము కలుగును; నీవు వచ్చి నన్ను వెంబడించుమని చెప్పెను.

21. And Jesus, looking upon him, loved him, and He said to him, You lack one thing; go and sell all you have and give [the money] to the poor, and you will have treasure in heaven; and come [and] accompany Me [walking the same road that I walk].

22. అతడు మిగుల ఆస్తిగలవాడు, గనుక ఆ మాటకు ముఖము చిన్నబుచ్చుకొని, దుఃఖపడుచు వెళ్లిపోయెను.

22. At that saying the man's countenance fell and was gloomy, and he went away grieved and sorrowing, for he was holding great possessions.

23. అప్పుడు యేసు చుట్టు చూచిఆస్తిగలవారు దేవుని రాజ్యములో ప్రవేశించుట ఎంతో దుర్లభమని తన శిష్యు లతో చెప్పెను.

23. And Jesus looked around and said to His disciples, With what difficulty will those who possess wealth and keep on holding it enter the kingdom of God!

24. ఆయన మాటలకు శిష్యులు విస్మయ మొందిరి. అందుకు యేసు తిరిగి వారితో ఇట్లనెను పిల్లలారా, తమ ఆస్తియందు నమ్మికయుంచువారు దేవుని రాజ్యములో ప్రవేశించుట ఎంతో దుర్లభము;
యెషయా 52:14

24. And the disciples were amazed and bewildered and perplexed at His words. But Jesus said to them again, Children, how hard it is for those who trust (place their confidence, their sense of safety) in riches to enter the kingdom of God!

25. ధనవంతుడు దేవుని రాజ్యములో ప్రవేశించుటకంటె ఒంటె సూదిబెజ్జములో దూరుట సులభము.

25. It is easier for a camel to go through the eye of a needle than for a rich man to enter the kingdom of God.

26. అందుకు వారు అత్యధికముగా ఆశ్చర్యపడి అట్లయితే ఎవడు రక్షణపొంద గలడని ఆయన నడిగిరి.

26. And they were shocked and exceedingly astonished, and said to Him and to one another, Then who can be saved?

27. యేసు వారిని చూచి ఇది మను ష్యులకు అసాధ్యమే గాని, దేవునికి అసాధ్యము కాదు; దేవునికి సమస్తమును సాధ్యమే అనెను.
ఆదికాండము 18:14, యోబు 42:2, జెకర్యా 8:6

27. Jesus glanced around at them and said, With men [it is] impossible, but not with God; for all things are possible with God.

28. పేతురు ఇదిగో మేము సమస్తమును విడిచిపెట్టి నిన్ను వెంబడించితిమని ఆయనతో చెప్పసాగెను.

28. Peter started to say to Him, Behold, we have yielded up and abandoned everything [once and for all and joined You as Your disciples, siding with Your party] and accompanied You [walking the same road that You walk].

29. అందుకు యేసు ఇట్లనెను నా నిమిత్తమును సువార్త నిమిత్తమును ఇంటినైనను అన్నదమ్ములనైనను అక్క చెల్లెండ్రనైనను తలిదండ్రులనైనను పిల్లలనైనను భూములనైనను విడిచినవాడు

29. Jesus said, Truly I tell you, there is no one who has given up and left house or brothers or sisters or mother or father or children or lands for My sake and for the Gospel's

30. ఇప్పుడు ఇహమందు హింసలతో పాటు నూరంతలుగా ఇండ్లను అన్నదమ్ములను అక్కచెల్లెండ్రను తల్లులను పిల్లలను భూములను, రాబోవు లోకమందు నిత్యజీవమును పొందు నని మీతో నిశ్చయముగా చెప్పుచున్నాను.

30. Who will not receive a hundred times as much now in this time--houses and brothers and sisters and mothers and children and lands, with persecutions--and in the age to come, eternal life.

31. మొదటి వారు అనేకులు కడపటివారగుదురు, కడపటివారు మొదటి వారగుదురు అనెను.

31. But many [who are now] first will be last [then], and many [who are now] last will be first [then].

32. వారు ప్రయాణమై యెరూషలేమునకు వెళ్లుచుండిరి. యేసు వారికి ముందు నడుచుచుండగా వారు విస్మయ మొందిరి, వెంబడించువారు భయపడిరి. అప్పుడాయన మరల పండ్రెండుగురు శిష్యులను పిలుచుకొని, తనకు సంభవింపబోవువాటిని వారికి తెలియజెప్పనారంభించి

32. They were on the way going up to Jerusalem, and Jesus was walking on in front of them; and they were bewildered and perplexed and greatly astonished, and those [who were still] following were seized with alarm and were afraid. And He took the Twelve [apostles] again and began to tell them what was about to happen to Him,

33. ఇదిగో మనము యెరూషలేమునకు వెళ్లుచున్నాము; మనుష్య కుమారుడు ప్రధానయాజకులకును శాస్త్రులకును అప్పగింప బడును; వారాయనకు మరణశిక్ష విధించి ఆయనను అన్య జనుల కప్పగించెదరు.

33. [Saying], Behold, we are going up to Jerusalem, and the Son of Man will be turned over to the chief priests and the scribes; and they will condemn and sentence Him to death and turn Him over to the Gentiles.

34. వారు ఆయనను అపహసించి, ఆయన మీద ఉమ్మివేసి, కొరడాలతో ఆయనను కొట్టి చంపెదరు; మూడు దినములైన తరువాత ఆయన తిరిగి లేచునని చెప్పెను.

34. And they will mock Him and spit on Him, and whip Him and put Him to death; but after three days He will rise again [from death].

35. జెబెదయి కుమారులైన యాకోబును యోహానును ఆయనయొద్దకు వచ్చిబోధకుడా, మేము అడుగునదెల్ల నీవు మాకు చేయ గోరుచున్నామని చెప్పగా

35. And James and John, the sons of Zebedee, approached Him and said to Him, Teacher, we desire You to do for us whatever we ask of You.

36. ఆయననేను మీకేమి చేయ గోరుచున్నారని వారి నడిగెను.

36. And He replied to them, What do you desire Me to do for you?

37. వారునీ మహిమయందు నీ కుడివైపున ఒకడును నీ యెడమవైపున ఒకడును కూర్చుండునట్లు మాకు దయ చేయుమని చెప్పిరి.

37. And they said to Him, Grant that we may sit, one at Your right hand and one at [Your] left hand, in Your glory (Your majesty and splendor).

38. యేసుమీరేమి అడుగుచున్నారో మీకు తెలియదు; నేను త్రాగుచున్న గిన్నెలోనిది త్రాగుటయైనను, నేను పొందుచున్న బాప్తిస్మము పొందుటయైనను మీచేత అగునా? అని వారి నడుగగా వారుమాచేత అగుననిరి.

38. But Jesus said to them, You do not know what you are asking. Are you able to drink the cup that I drink or be baptized with the baptism [of affliction] with which I am baptized?

39. అప్పుడు యేసునేను త్రాగుచున్న గిన్నెలోనిది మీరు త్రాగెదరు; నేను పొందుచున్న బాప్తి స్మము మీరు పొందెదరు, గాని

39. And they replied to Him, We are able. And Jesus told them, The cup that I drink you will drink, and you will be baptized with the baptism with which I am baptized,

40. నా కుడివైపునను ఎడమ వైపునను కూర్చుండనిచ్చుట నావశములో లేదు; అది ఎవరికి సిద్ధపరచబడెనో వారికే (దొరకునని) వారితో చెప్పెను.

40. But to sit at My right hand or at My left hand is not Mine to give; but [it will be given to those] for whom it is ordained and prepared.

41. తక్కినపదిమంది శిష్యులు ఆ మాట విని, యాకోబు యోహానుల మీద కోపపడసాగిరి.

41. And when the other ten [apostles] heard it, they began to be indignant with James and John.

42. యేసు వారిని తనయొద్దకు పిలిచి వారితో ఇట్లనెను అన్యజనులలో అధికారులని యెంచబడినవారు వారిమీద ప్రభుత్వము చేయుదురు; వారిలో గొప్పవారు వారిమీద అధికారము చేయుదురని మీకు తెలియును.

42. But Jesus called them to [Him] and said to them, You know that those who are recognized as governing and are supposed to rule the Gentiles (the nations) lord it over them [ruling with absolute power, holding them in subjection], and their great men exercise authority and dominion over them.

43. మీలో ఆలాగుండ కూడదు. మీలో ఎవడైనను గొప్పవాడై యుండగోరిన యెడల వాడు మీకు పరిచారము చేయువాడై యుండ వలెను.

43. But this is not to be so among you; instead, whoever desires to be great among you must be your servant,

44. మీలో ఎవడైనను ప్రముఖుడై యుండగోరిన యెడల, వాడు అందరికి దాసుడై యుండవలెను.

44. And whoever wishes to be most important and first in rank among you must be slave of all.

45. మనుష్య కుమారుడు పరిచారము చేయించుకొనుటకు రాలేదు గాని పరిచారము చేయుటకును, అనేకులకు ప్రతిగా విమోచన క్రయధనముగా తన ప్రాణము ఇచ్చుటకును వచ్చెననెను.

45. For even the Son of Man came not to have service rendered to Him, but to serve, and to give His life as a ransom for (instead of) many.

46. వారు యెరికో పట్టణమునకు వచ్చిరి. ఆయన తన శిష్యులతోను బహు జనసమూహముతోను యెరికోనుండి బయలుదేరి వచ్చుచుండగా, తీమయి కుమారుడగు బర్తిమయియను గ్రుడ్డి భిక్షకుడు త్రోవప్రక్కను కూర్చుండెను.

46. Then they came to Jericho. And as He was leaving Jericho with His disciples and a great crowd, Bartimaeus, a blind beggar, a son of Timaeus, was sitting by the roadside.

47. ఈయన నజరేయుడైన యేసు అని వాడు విని దావీదు కుమారుడా యేసూ, నన్ను కరుణింపుమని కేకలు వేయ మొదలుపెట్టెను.

47. And when he heard that it was Jesus of Nazareth, he began to shout, saying, Jesus, Son of David, have pity and mercy on me [now]!

48. ఊరకుండుమని అనేకులు వానిని గద్దించిరి గాని వాడు దావీదు కుమారుడా, నన్ను కరు ణింపుమని మరి ఎక్కువగా కేకలువేసెను.

48. And many severely censured and reproved him, telling him to keep still, but he kept on shouting out all the more, You Son of David, have pity and mercy on me [now]!

49. అప్పుడు యేసు నిలిచివానిని పిలువుడని చెప్పగా వారా గ్రుడ్డివానిని పిలిచి ధైర్యము తెచ్చుకొనుము, ఆయన నిన్ను పిలుచు చున్నాడు, లెమ్మని వానితో చెప్పిరి.

49. And Jesus stopped and said, Call him. And they called the blind man, telling him, Take courage! Get up! He is calling you.

50. అంతట వాడు బట్టను పారవేసి, దిగ్గున లేచి యేసునొద్దకు వచ్చెను.

50. And throwing off his outer garment, he leaped up and came to Jesus.

51. యేసు - నేను నీకేమి చేయ గోరుచున్నావని వాని నడుగగా, ఆ గ్రుడ్డివాడు - బోధకుడా, నాకు దృష్టి కలుగ జేయుమని ఆయనతో అనెను.

51. And Jesus said to him, What do you want Me to do for you? And the blind man said to Him, Master, let me receive my sight.

52. అందుకు యేసు నీవు వెళ్లుము; నీ విశ్వాసము నిన్ను స్వస్థపరచెనని చెప్పెను. వెంటనే వాడు త్రోవను ఆయనవెంట చూపుపొందివెళ్లెను.

52. And Jesus said to him, Go your way; your faith has healed you. And at once he received his sight and accompanied Jesus on the road. [Isa. 42:6, 7.]