1. నా కుమారుడా, నీ చెలికానికొరకు పూటపడిన యెడల పరునిచేతిలో నీవు నీ చేయి వేసినయెడల

1. My sonne, if thou be surety for thy neighbour, and hast striken hands with the stranger,

2. నీ నోటి మాటలవలన నీవు చిక్కుబడియున్నావు నీ నోటి మాటలవలన పట్టబడియున్నావు

2. Thou art snared with the wordes of thy mouth: thou art euen taken with the woordes of thine owne mouth.

3. నా కుమారుడా, నీ చెలికానిచేత చిక్కుబడితివి. నీవు త్వరపడి వెళ్లి విడిచిపెట్టుమని నీ చెలికానిని బలవంతము చేయుము.

3. Doe this nowe, my sonne, and deliuer thy selfe: seeing thou art come into the hande of thy neighbour, goe, and humble thy selfe, and sollicite thy friends.

4. ఈలాగు చేసి తప్పించుకొనుము నీ కన్నులకు నిద్రయైనను నీ కనురెప్పలకు కునుకుపాటైనను రానియ్యకుము.

4. Giue no sleepe to thine eyes, nor slumber to thine eyelids.

5. వేటకాని చేతినుండి లేడి తప్పించుకొనునట్లును ఎరుకువాని చేతినుండి పక్షి తప్పించుకొనునట్లును తప్పించుకొనుము.

5. Deliuer thy selfe as a doe from the hande of the hunter, and as a birde from the hande of the fouler.

6. సోమరీ, చీమలయొద్దకు వెళ్లుము వాటి నడతలు కనిపెట్టి జ్ఞానము తెచ్చుకొనుము.

6. Goe to the pismire, O sluggarde: beholde her waies, and be wise.

7. వాటికి న్యాయాధిపతి లేకున్నను పై విచారణకర్త లేకున్నను అధిపతి లేకున్నను

7. For shee hauing no guide, gouernour, nor ruler,

8. అవి వేసవికాలమందు ఆహారము సిద్ధపరచుకొనును కోతకాలమందు ధాన్యము కూర్చుకొనును.

8. Prepareth her meat in the sommer, and gathereth her foode in haruest.

9. సోమరీ, ఎందాక నీవు పండుకొనియుందువు? ఎప్పుడు నిద్రలేచెదవు?

9. Howe long wilt thou sleepe, O sluggarde? when wilt thou arise out of thy sleepe?

10. ఇక కొంచెము నిద్రించెదనని కొంచెము కునికెదనని కొంచెముసేపు చేతులు ముడుచుకొని పరుండెదనని నీవనుచుందువు

10. Yet a litle sleepe, a litle slumber, a litle folding of the hands to sleepe.

11. అందుచేత దోపిడిగాడు వచ్చునట్లు దారిద్ర్యము నీయొద్దకు వచ్చును. ఆయుధధారుడు వచ్చునట్లు లేమి నీయొద్దకు వచ్చును.

11. Therefore thy pouertie commeth as one that trauaileth by the way, and thy necessitie like an armed man.

12. కుటిలమైన మాటలు పలుకువాడు పనికిమాలినవాడును దుష్టుడునై యున్నాడు

12. The vnthriftie man and the wicked man walketh with a froward mouth.

13. వాడు కన్ను గీటుచు కాళ్లతో సైగచేయును వ్రేళ్లతో గురుతులు చూపును.

13. He maketh a signe with his eyes: he signifieth with his feete: he instructeth with his fingers.

14. వాని హృదయము అతిమూర్ఖ స్వభావముగలది వాడెల్లప్పుడు కీడు కల్పించుచు జగడములు పుట్టించును.

14. Lewde things are in his heart: he imagineth euill at all times, and raiseth vp contentions.

15. కాబట్టి ఆపద వానిమీదికి హఠాత్తుగా వచ్చును వాడు తిరుగలేకుండ ఆ క్షణమందే నలుగగొట్టబడును.

15. Therefore shall his destruction come speedily: hee shall be destroyed suddenly without recouerie.

16. యెహోవాకు అసహ్యములైనవి ఆరు గలవు ఏడును ఆయనకు హేయములు

16. These sixe things doeth the Lord hate: yea, his soule abhorreth seuen:

17. అవేవనగా, అహంకారదృష్టియు కల్లలాడు నాలుకయు నిరపరాధులను చంపు చేతులును

17. The hautie eyes, a lying tongue, and the hands that shed innocent blood,

18. దుర్యోచనలు యోచించు హృదయమును కీడు చేయుటకు త్వరపడి పరుగులెత్తు పాదములును

18. An heart that imagineth wicked enterprises, feete that be swift in running to mischiefe,

19. లేనివాటిని పలుకు అబద్ధసాక్షియు అన్నదమ్ములలో జగడములు పుట్టించువాడును.

19. A false witnesse that speaketh lyes, and him that rayseth vp contentions among brethren.

20. నా కుమారుడా, నీ తండ్రి ఆజ్ఞను గైకొనుము నీ తల్లి ఉపదేశమును త్రోసివేయకుము.

20. My sonne, keepe thy fathers commandement, and forsake not thy mothers instruction.

21. వాటిని ఎల్లప్పుడు నీ హృదయమునందు ధరించు కొనుము నీ మెడచుట్టు వాటిని కట్టుకొనుము.

21. Binde them alway vpon thine heart, and tye them about thy necke.

22. నీవు త్రోవను వెళ్లునప్పుడు అది నిన్ను నడిపించును నీవు పండుకొనునప్పుడు అది నిన్ను కాపాడును. నీవు మేలుకొనునప్పుడు అది నీతో ముచ్చటించును.

22. It shall leade thee, when thou walkest: it shall watch for thee, when thou sleepest, and when thou wakest, it shall talke with thee.

23. ఆజ్ఞ దీపముగాను ఉపదేశము వెలుగుగాను ఉండును. శిక్షార్థమైన గద్దింపులు జీవమార్గములు.

23. For the commandement is a lanterne, and instruction a light: and corrections for instruction are the way of life,

24. చెడు స్త్రీయొద్దకు పోకుండను పరస్త్రీ పలుకు ఇచ్చకపు మాటలకు లోబడకుండను అవి నిన్ను కాపాడును.

24. To keepe thee from the wicked woman, and from ye flatterie of ye tongue of a strange woman.

25. దాని చక్కదనమునందు నీ హృదయములో ఆశపడకుము అది తన కనురెప్పలను చికిలించి నిన్ను లోపరచుకొన నియ్యకుము.

25. Desire not her beautie in thine heart, neither let her take thee with her eye lids.

26. వేశ్యాసాంగత్యము చేయువానికి రొట్టెతునక మాత్రము మిగిలియుండును. మగనాలు మిక్కిలి విలువగల ప్రాణమును వేటాడును.

26. For because of the whorish woman a man is brought to a morsell of bread, and a woman wil hunt for the precious life of a man.

27. ఒకడు తన ఒడిలో అగ్ని నుంచుకొనినయెడల వాని వస్త్రములు కాలకుండునా?

27. Can a man take fire in his bosome, and his clothes not be burnt?

28. ఒకడు నిప్పులమీద నడిచినయెడల వాని పాదములు కమలకుండునా?

28. Or can a man go vpon coales, and his feete not be burnt?

29. తన పొరుగువాని భార్యను కూడువాడు ఆ ప్రకారమే నాశనమగును ఆమెను ముట్టువాడు శిక్ష తప్పించుకొనడు.

29. So he that goeth in to his neighbours wife, shall not be innocent, whosoeuer toucheth her.

30. దొంగ ఆకలిగొని ప్రాణరక్షణకొరకు దొంగిలిన యెడల యెవరును వాని తిరస్కరింపరు గదా.

30. Men do not despise a thiefe, when he stealeth, to satisfie his soule, because he is hungrie.

31. వాడు దొరికినయెడల ఏడంతలు చెల్లింపవలెను తన యింటి ఆస్తి అంతయు అప్పగింపవలెను.

31. But if he be founde, he shall restore seuen folde, or he shall giue all the substance of his house.

32. జారత్వము జరిగించువాడు కేవలము బుద్ధిశూన్యుడు ఆ కార్యము చేయువాడు స్వనాశనమును కోరువాడే

32. But he that committeth adulterie with a woman, he is destitute of vnderstanding: he that doeth it, destroyeth his owne soule.

33. వాడు దెబ్బలకును అవమానమునకును పాత్రుడగును వానికి కలుగు అపకీర్తి యెన్నటికిని తొలగిపోదు.

33. He shall finde a wounde and dishonour, and his reproch shall neuer be put away.

34. భర్తకు పుట్టు రోషము మహా రౌద్రముగలది ప్రతికారము చేయు కాలమందు అట్టివాడు కనికరపడడు.

34. For ielousie is the rage of a man: therefore he will not spare in the day of vengeance.

35. ప్రాయశ్చిత్తమేమైన నీవు చేసినను వాడు లక్ష్యపెట్టడు ఎంత గొప్ప బహుమానములు నీవిచ్చినను వాడు ఒప్పుకొనడు.

35. He cannot beare the sight of any raunsome: neither will he consent, though thou augment the giftes.