1. జ్ఞానవంతురాలు తన యిల్లు కట్టును మూఢురాలు తన చేతులతో తన యిల్లు ఊడబెరుకును.

1. The wise woman builds her house, But the foolish pulls it down with her hands.

2. యథార్థముగా ప్రవర్తించువాడు యెహోవాయందు భయభక్తులుగలవాడు కుటిలచిత్తుడు ఆయనను తిరస్కరించువాడు,

2. He who walks in his uprightness fears the LORD, But [he who is] perverse in his ways despises Him.

3. మూఢుల నోట బెత్తమువంటి గర్వమున్నది. జ్ఞానుల పెదవులు వారిని కాపాడును.

3. In the mouth of a fool [is] a rod of pride, But the lips of the wise will preserve them.

4. ఎద్దులు లేని చోట గాదెయందు ధాన్యముండదు ఎద్దుల బలముచేత విస్తారము వచ్చుబడి కలుగును

4. Where no oxen [are,] the trough [is] clean; But much increase [comes] by the strength of an ox.

5. నమ్మక మైన సాక్షి అబద్ధమాడడు కూటసాక్షికి అబద్ధములు ప్రియములు.

5. A faithful witness does not lie, But a false witness will utter lies.

6. అపహాసకుడు జ్ఞానము వెదకుట వ్యర్థము. తెలివిగలవానికి జ్ఞానము సులభము.

6. A scoffer seeks wisdom and does not [find it,] But knowledge [is] easy to him who understands.

7. బుద్ధిహీనుని యెదుటనుండి వెళ్లిపొమ్ము జ్ఞానవచనములు వానియందు కనబడవు గదా?

7. Go from the presence of a foolish man, When you do not perceive [in him] the lips of knowledge.

8. తమ ప్రవర్తనను కనిపెట్టి యుండుట వివేకుల జ్ఞానము నకు లక్షణము మోసకృత్యములే బుద్ధిహీనులు కనుపరచు మూఢత.

8. The wisdom of the prudent [is] to understand his way, But the folly of fools [is] deceit.

9. మూఢులు చేయు అపరాధపరిహారార్థబలి వారిని అపహాస్యము చేయును యథార్థవంతులు ఒకరియందు ఒకరు దయ చూపుదురు.

9. Fools mock at sin, But among the upright [there is] favor.

10. ఎవని దుఃఖము వాని హృదయమునకే తెలియును ఒకని సంతోషములో అన్యుడు పాలివాడు కానేరడు.

10. The heart knows its own bitterness, And a stranger does not share its joy.

11. భక్తిహీనుల యిల్లు నిర్మూలమగును యథార్థవంతుల గుడారము వర్థిల్లును.

11. The house of the wicked will be overthrown, But the tent of the upright will flourish.

12. ఒకని యెదుట సరియైనదిగా కనబడు మార్గము కలదు అయితే తుదకు అది మరణమునకు త్రోవతీయును.

12. There is a way [that seems] right to a man, But its end [is] the way of death.

13. ఒకడు నవ్వుచుండినను హృదయమున దుఃఖముండ వచ్చును. సంతోషము తుదకు వ్యసనమగును.

13. Even in laughter the heart may sorrow, And the end of mirth [may be] grief.

14. భక్తి విడిచినవాని మార్గములు వానికే వెక్కసమగును మంచివాని స్వభావము వానికే సంతోషమిచ్చును.

14. The backslider in heart will be filled with his own ways, But a good man [will be satisfied] from above.

15. జ్ఞానము లేనివాడు ప్రతి మాట నమ్మును వివేకియైనవాడు తన నడతలను బాగుగా కనిపెట్టును.

15. The simple believes every word, But the prudent considers well his steps.

16. జ్ఞానముగలవాడు భయపడి కీడునుండి తొలగును బుద్ధిహీనుడు విఱ్ఱవీగి నిర్భయముగా తిరుగును.

16. A wise [man] fears and departs from evil, But a fool rages and is self-confident.

17. త్వరగా కోపపడువాడు మూఢత్వము చూపును. దుర్యోచనలుగలవాడు ద్వేషింపబడును.

17. A quick-tempered [man] acts foolishly, And a man of wicked intentions is hated.

18. జ్ఞానము లేనివారికి మూఢత్వమే స్వాస్థ్యము వివేకులు జ్ఞానమును కిరీటముగా ధరించుకొందురు.

18. The simple inherit folly, But the prudent are crowned with knowledge.

19. చెడ్డవారు మంచివారి యెదుటను భక్తిహీనులు నీతిమంతుల తలుపునొద్దను వంగుదురు.

19. The evil will bow before the good, And the wicked at the gates of the righteous.

20. దరిద్రుడు తన పొరుగువారికి అసహ్యుడు ఐశ్వర్యవంతుని ప్రేమించువారు అనేకులు.

20. The poor [man] is hated even by his own neighbor, But the rich [has] many friends.

21. తన పొరుగువాని తిరస్కరించువాడు పాపము చేయు వాడు బీదలను కటాక్షించువాడు ధన్యుడు.

21. He who despises his neighbor sins; But he who has mercy on the poor, happy [is] he.

22. కీడు కల్పించువారు తప్పిపోవుదురు మేలు కల్పించువారు కృపాసత్యముల నొందుదురు.

22. Do they not go astray who devise evil? But mercy and truth [belong] to those who devise good.

23. ఏ కష్టము చేసినను లాభమే కలుగును వట్టి మాటలు లేమిడికి కారణములు.

23. In all labor there is profit, But idle chatter [leads] only to poverty.

24. జ్ఞానుల ఐశ్వర్యము వారికి భూషణము బుద్ధిహీనుల మూఢత్వము మూఢత్వమే.

24. The crown of the wise is their riches, [But] the foolishness of fools [is] folly.

25. నిజము పలుకు సాక్షి మనుష్యులను రక్షించును అబద్ధములాడువాడు వట్టి మోసగాడు.

25. A true witness delivers souls, But a deceitful [witness] speaks lies.

26. యెహోవాయందు భయభక్తులు కలిగియుండుట బహు ధైర్యము పుట్టించును

26. In the fear of the LORD [there is] strong confidence, And His children will have a place of refuge.

27. అట్టివారి పిల్లలకు ఆశ్రయస్థానము కలదు. యెహోవాయందు భయభక్తులు కలిగియుండుట జీవపు ఊట అది మరణపాశములలోనుండి విడిపించును

27. The fear of the LORD [is] a fountain of life, To turn [one] away from the snares of death.

28. జనసమృద్ధి కలుగుటచేత రాజులకు ఘనత వచ్చును జనక్షయము రాజులకు వినాశకరము.

28. In a multitude of people [is] a king's honor, But in the lack of people [is] the downfall of a prince.

29. దీర్ఘశాంతముగలవాడు మహా వివేకి ముంగోపి మూఢత్వమును బహుమానముగా పొందును.

29. [He who is] slow to wrath has great understanding, But [he who is] impulsive exalts folly.

30. సాత్వికమైన మనస్సు శరీరమునకు జీవము మత్సరము ఎముకలకు కుళ్లు.

30. A sound heart [is] life to the body, But envy [is] rottenness to the bones.

31. దరిద్రుని బాధించువాడు వాని సృష్టికర్తను నిందించు వాడు బీదను కనికరించువాడు ఆయనను ఘనపరచువాడు.

31. He who oppresses the poor reproaches his Maker, But he who honors Him has mercy on the needy.

32. అపాయము రాగా భక్తిహీనుడు నశించును మరణకాలమందు నీతిమంతునికి ఆశ్రయము కలదు.

32. The wicked is banished in his wickedness, But the righteous has a refuge in his death.

33. తెలివిగలవాని హృదయమందు జ్ఞానము సుఖనివా సము చేయును బుద్ధిహీనుల అంతరంగములోనున్నది బయలుపడును

33. Wisdom rests in the heart of him who has understanding, But [what is] in the heart of fools is made known.

34. నీతి జనములు ఘనతకెక్కుటకు కారణము పాపము ప్రజలకు అవమానము తెచ్చును.

34. Righteousness exalts a nation, But sin [is] a reproach to [any] people.

35. బుద్ధిగల సేవకుడు రాజుల కిష్టుడు అవమానకరముగా నడచువానిమీద రాజు కోపించును

35. The king's favor [is] toward a wise servant, But his wrath [is against] him who causes shame.